Cách nhận biết và điều trị bệnh giun móc ở chó tại nhà

• Tác giả Nhật Anh
• 2024.08.28

Bệnh giun móc ở chó là một loại ký sinh trùng phổ biến nhưng có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Cùng dongvat.edu.vn tìm hiểu chi tiết về bệnh giun móc ở chó, bao gồm nguyên nhân gây bệnh, dấu hiệu nhận biết và các phương pháp điều trị cũng như phòng ngừa hiệu quả. 

Đặc điểm bệnh giun móc ở chó

Bệnh giun móc là một trong những loại bệnh do giun tròn gây ra nhiều thiệt hại nhất đối với chó. Loại bệnh này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của chó, với các triệu chứng lâm sàng điển hình bao gồm thiếu máu nghiêm trọng, viêm ruột cấp tính và mãn tính, kèm theo tình trạng chảy máu trong ruột.

Chó non, đặc biệt là những con từ 2 đến 4 tháng tuổi, là nhóm dễ bị ảnh hưởng nhất khi mắc bệnh giun móc. Tỷ lệ tử vong ở những con chó non mắc bệnh có thể đạt từ 50% đến 80%, điều này cho thấy mức độ nghiêm trọng của bệnh ở nhóm tuổi này. 

Bệnh giun móc không chỉ gây hại cho chó con mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến những giống chó cảnh, như chó Berger, chó Fok, và chó Nhật, do sự nhạy cảm của chúng đối với các vấn đề sức khỏe.

Mặc dù bệnh giun móc có thể xảy ra quanh năm, nhưng nó thường xuất hiện nhiều hơn vào cuối mùa xuân và mùa thu ở nước ta. 

Đây là thời điểm mà thời tiết thường có mưa nhiều, độ ẩm cao, và nhiệt độ ấm áp, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển và sinh sản của giun móc. Những điều kiện thời tiết này làm gia tăng nguy cơ nhiễm bệnh và cần phải được chú ý đặc biệt trong việc phòng ngừa và quản lý bệnh cho chó.

Xem thêm: Khám phá triệu chứng bệnh viêm gan ở chó và cách xử lý

Triệu chứng bệnh giun móc ở chó

Khi chó bị nhiễm giun móc, thường xuất hiện nhiều triệu chứng lâm sàng rõ rệt. Dưới đây là những biểu hiện chi tiết của bệnh, phân loại theo từng hệ cơ quan:

Vấn đề về đường tiêu hóa

Giun móc chủ yếu ký sinh trong ruột của chó, vì vậy hệ tiêu hóa của chó thường bị ảnh hưởng nghiêm trọng:

Tiêu chảy có máu: Chó nhiễm giun móc thường gặp phải tiêu chảy có màu đen hoặc nâu sẫm, trong phân có thể có máu tươi hoặc nhầy máu. Phân có mùi tanh đặc trưng. Giun móc sử dụng ba đôi răng lớn để bám vào niêm mạc ruột non, gây tổn thương, xuất huyết và viêm loét.

Buồn nôn và nôn mửa: Các bé chó có thể bị buồn nôn và nôn ra thức ăn hoặc thậm chí là giun móc trưởng thành. Nôn mửa là một phản ứng phổ biến khi giun móc gây kích thích hoặc tổn thương đường tiêu hóa.

Chán ăn hoặc bỏ ăn: Do tổn thương niêm mạc ruột và cơn đau bụng, chó có thể mất cảm giác thèm ăn, trở nên kén ăn hoặc bỏ ăn hoàn toàn.

Đau bụng dữ dội ở chó con: Đối với chó con, bệnh giun móc thường diễn biến nghiêm trọng và cấp tính. Chó con có thể bị đau bụng dữ dội, kêu la và có thể tử vong nhanh chóng nếu không được điều trị kịp thời.

Về da và ngoại hình

Các triệu chứng liên quan đến da và ngoại hình của chó bị nhiễm giun móc bao gồm:

Ngứa ngáy và tự cắn rách da: Ấu trùng giun móc có thể xâm nhập qua da, gây ngứa ngáy và khó chịu. Chó thường xuyên gãi và cắn rách da, dẫn đến nhiễm trùng vết thương do sự tổn thương da.

Gầy yếu và xơ xác: Do giun móc hút dinh dưỡng và gây mất máu, chó thường trở nên suy dinh dưỡng, gầy yếu, và xơ xác.

Lông xù xì và vẩn đục: Thiếu dinh dưỡng làm cho lông chó trở nên xù xì và vẩn đục, phản ánh tình trạng sức khỏe tổng thể của con vật.

Về huyết học

Giun móc có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng về huyết học do sự hút máu liên tục:

Thiếu máu nghiêm trọng: Giun móc trưởng thành bám chặt vào thành ruột non nhờ có ba đôi răng lớn và liên tục hút máu từ vật chủ. Mỗi con giun có thể hút từ 0,2 đến 0,34 ml máu mỗi ngày. Số lượng giun nhiều sẽ dẫn đến thiếu máu nghiêm trọng, khiến chó gầy yếu, xanh xao, và chậm lớn.

Phù nề: Trong trường hợp nhiễm trùng nặng, chó có thể bị phù nề do mất protein nghiêm trọng.

Nhiễm trùng huyết và rối loạn tuần hoàn: Bệnh giun móc nặng có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết và gây ra các rối loạn về tuần hoàn và hô hấp.

Về hệ thần kinh

Chất thải của giun móc chứa nhiều độc tố có khả năng gây độc cho chó:

Run rẩy và co giật: Số lượng giun móc càng nhiều, lượng chất độc thải ra càng cao, có thể tác động lên hệ thần kinh của chó, khiến chó run rẩy, co giật hoặc mất kiểm soát.

Mệt mỏi và chán ăn: Chất độc từ giun móc cũng khiến chó cảm thấy mệt mỏi, chán ăn, và lười vận động, ảnh hưởng lớn đến hoạt động và sức khỏe chung của con vật.

Tìm hiểu thêm: Tác hại của bệnh sán chó đối với sức khỏe con người

Chẩn đoán chó bị nhiễm giun móc

Để chẩn đoán chó bị nhiễm giun móc, cần áp dụng một số phương pháp và xét nghiệm cận lâm sàng. Do giun móc không thể nhìn thấy bằng mắt thường, việc chẩn đoán chính xác yêu cầu sự kết hợp của nhiều xét nghiệm và kiểm tra. Dưới đây là các phương pháp chẩn đoán thường được sử dụng:

Xét nghiệm sinh lý máu: Đây là một bước quan trọng để đánh giá tình trạng sức khỏe tổng quát của chó và phát hiện các dấu hiệu thiếu máu hoặc các bất thường khác trong máu. Xét nghiệm này giúp xác định số lượng và tỷ lệ của các tế bào máu, từ đó phát hiện sự suy giảm hoặc thay đổi bất thường có thể do nhiễm giun móc gây ra.

Xét nghiệm sinh hóa máu: Xét nghiệm này giúp đánh giá các chỉ số sinh hóa trong máu, bao gồm nồng độ protein, glucose, và các enzym gan và thận. Những bất thường trong các chỉ số này có thể cung cấp thông tin về mức độ tổn thương nội tạng và tình trạng dinh dưỡng của chó, từ đó hỗ trợ trong việc chẩn đoán nhiễm giun móc.

Chụp X-ray: Phương pháp này giúp phát hiện sự hiện diện của giun móc trong các cơ quan nội tạng, đặc biệt là trong ruột non. Chụp X-ray có thể cho thấy các dấu hiệu của tắc nghẽn ruột hoặc sự hiện diện của các khối u do giun móc gây ra.

Siêu âm: Siêu âm cung cấp hình ảnh chi tiết của các cơ quan nội tạng và có thể giúp phát hiện tổn thương hoặc viêm nhiễm do giun móc gây ra. Đây là một công cụ hữu ích để quan sát tình trạng của ruột non, gan và các cơ quan khác.

Test các bệnh truyền nhiễm hoặc bệnh do ký sinh trùng: Các xét nghiệm đặc hiệu này giúp xác định sự hiện diện của các bệnh truyền nhiễm hoặc ký sinh trùng khác ngoài giun móc. Điều này giúp phân biệt bệnh giun móc với các bệnh lý khác có triệu chứng tương tự.

Soi phân: Đây là phương pháp chính để xác định sự hiện diện của trứng giun móc trong phân của chó. Bác sĩ thú y sẽ sử dụng kỹ thuật phù nổi để phát hiện trứng giun móc, điều này cho phép xác định nhiễm trùng và mức độ nhiễm bệnh.

Cách điều trị bệnh giun móc ở chó

Bệnh giun móc ở chó là một vấn đề sức khỏe phổ biến, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ tiêu hóa và thể trạng của thú cưng. Giun móc xâm nhập vào cơ thể qua da hoặc đường tiêu hóa, gây ra tình trạng thiếu máu, suy dinh dưỡng, và có thể đe dọa tính mạng nếu không được điều trị kịp thời.

Thể bệnh cấp tính

Đối với trường hợp chó bị nhiễm giun móc cấp tính, điều trị phải được thực hiện nhanh chóng và toàn diện, bao gồm việc tẩy giun kết hợp với các biện pháp hỗ trợ nhằm giảm triệu chứng và tăng cường sức khỏe cho chó. Dưới đây là các bước điều trị cụ thể:

Tẩy giun móc: Việc đầu tiên cần làm là tẩy giun móc cho chó. Sử dụng thuốc Sanpet với liều lượng 1 viên cho mỗi 5 kg trọng lượng cơ thể. Thuốc này có tác dụng loại bỏ giun móc ra khỏi hệ tiêu hóa của chó, ngăn ngừa tình trạng nhiễm trùng tiếp tục phát triển.

Điều trị viêm ruột: Viêm ruột là một biến chứng phổ biến của nhiễm giun móc. Để điều trị, có thể sử dụng một trong các loại kháng sinh như Hamcoli – S, Hampiseptol với liều tiêm bắp là 1 ml cho mỗi 10 kg trọng lượng cơ thể. Các loại kháng sinh này giúp kiểm soát và giảm viêm nhiễm trong ruột, ngăn ngừa tình trạng viêm trở nên nghiêm trọng hơn.

Chống chảy máu: Giun móc có thể gây tổn thương niêm mạc ruột, dẫn đến chảy máu trong. Để kiểm soát tình trạng này, sử dụng vitamin K, giúp tăng cường khả năng đông máu và ngăn ngừa xuất huyết.

Trợ sức và hỗ trợ sức khỏe: Trong trường hợp chó bị mất nước hoặc gặp rối loạn điện giải, cần truyền nước sinh lý mặn ngọt hoặc cho uống dung dịch Oresol để bù nước và cân bằng điện giải. 

Ngoài ra, để chống rối loạn tim mạch và tránh trụy tim, có thể tiêm Spactein hoặc Cafeinnatribenzoat 20% nhằm tăng cường sức khỏe và ổn định các chức năng quan trọng của cơ thể.

Thể bệnh mãn tính hoặc không có triệu chứng lâm sàng:

Trong những trường hợp chó bị nhiễm giun móc mãn tính hoặc không có triệu chứng rõ ràng, biện pháp chủ yếu vẫn là tẩy giun để đảm bảo chó không bị nhiễm bệnh lâu dài. Quá trình tẩy giun cần được thực hiện cẩn thận:

Tẩy giun định kỳ: Sử dụng thuốc Sanpet với liều 1 viên cho mỗi 5 kg trọng lượng cơ thể. Quá trình tẩy giun nên được thực hiện hai lần, cách nhau 2 tuần để đảm bảo giun móc ở các giai đoạn phát triển khác nhau đều bị loại bỏ hoàn toàn.

Việc điều trị và chăm sóc phải được thực hiện một cách cẩn thận, dưới sự hướng dẫn của bác sĩ thú y, để đảm bảo sức khỏe tốt nhất cho chó, tránh các biến chứng nguy hiểm và ngăn ngừa sự lây lan của giun móc.

Xem thêm: Các bệnh ở chó – Triệu chứng thường gặp và cách điều trị

Phòng tránh giun sán cho chó và bảo vệ sức khỏe con người

Phòng tránh giun sán cho chó không chỉ quan trọng đối với sức khỏe của vật nuôi mà còn là một biện pháp cần thiết để ngăn chặn sự lây lan của ký sinh trùng này từ chó sang người. Dưới đây là những biện pháp cụ thể bạn nên thực hiện:

Tẩy giun định kỳ: Việc tẩy giun định kỳ là biện pháp quan trọng nhất để phòng tránh giun sán cho chó. Bạn cần bắt đầu tẩy giun cho chó ngay từ khi chúng được 2 tuần tuổi. Quá trình này nên được lặp lại mỗi tháng một lần cho đến khi chó đạt 6 tháng tuổi.

Sau đó, khi chó đã trưởng thành, việc tẩy giun cần được thực hiện định kỳ mỗi 6 tháng một lần để duy trì sự bảo vệ liên tục. Ngoài ra, bạn có thể sử dụng các sản phẩm phòng ngừa giun sán hiệu quả như Heartgard hoặc Endogard, những sản phẩm này được thiết kế để bảo vệ chó khỏi các loại giun sán nguy hiểm.

Bảo đảm vệ sinh ăn uống: Đảm bảo rằng chó của bạn chỉ ăn thức ăn chín và uống nước sạch. Thức ăn sống hoặc nước bị ô nhiễm có thể chứa ấu trùng giun sán, là nguồn lây nhiễm phổ biến. Việc thu dọn phân chó thường xuyên cũng rất quan trọng, giúp loại bỏ nguồn lây nhiễm giun sán trong môi trường sống của bạn và của chó.

Giữ môi trường sống sạch sẽ: Tránh để chó tiếp xúc với đất hoặc cát bị ô nhiễm, nơi có thể chứa ấu trùng giun sán. Bạn cũng cần giữ cho môi trường sống của chó luôn sạch sẽ, đặc biệt là các khu vực như sân vườn, nơi chó thường xuyên vui chơi. Vệ sinh định kỳ chuồng trại, đồ chơi và vật dụng của chó để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm.

Chẩn đoán và điều trị kịp thời: Nếu bạn nghi ngờ chó của mình bị nhiễm giun sán, đặc biệt là giun móc, hãy nhanh chóng đưa chó đến bác sĩ thú y để được kiểm tra và chẩn đoán. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ giúp ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm cho chó và giảm nguy cơ lây nhiễm sang người.

Bệnh giun móc ở chó là một tình trạng sức khỏe nghiêm trọng nhưng có thể được kiểm soát hiệu quả nếu được phát hiện và điều trị kịp thời. Việc nhận diện sớm các triệu chứng và áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp bảo vệ sức khỏe của chó và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. 

---