Bệnh viêm ruột mãn tính ở mèo – Những câu hỏi thường gặp

• Tác giả Nhật Anh
• 2024.08.30

Bệnh viêm ruột mãn tính ở mèo là một tình trạng sức khỏe nghiêm trọng và thường gặp ở thú cưng, có thể gây ra nhiều vấn đề khó chịu và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của mèo. Cùng dongvat.edu.vn khám phá những thông tin cần thiết về bệnh viêm ruột mãn tính ở mèo, từ cách nhận diện triệu chứng đến các phương pháp điều trị và phòng ngừa.

Bệnh viêm ruột mãn tính ở mèo là gì?

Bệnh viêm ruột ở mèo, còn được gọi là Inflammatory Bowel Disease (IBD), là một rối loạn mãn tính liên quan đến việc viêm nhiễm kéo dài ở đường tiêu hóa của mèo. Tình trạng này xảy ra khi các tế bào viêm, bao gồm bạch cầu và các tế bào khác của hệ miễn dịch, xâm nhập vào và tích tụ trong thành của đường tiêu hóa, như dạ dày, ruột non, và đôi khi cả ruột già. 

Sự xâm nhập này làm cho thành ruột trở nên dày hơn, gây cản trở quá trình tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng từ thức ăn, dẫn đến các triệu chứng như nôn mửa, tiêu chảy, và sụt cân. IBD có thể ảnh hưởng đến mèo ở bất kỳ độ tuổi nào, nhưng thường xảy ra nhiều hơn ở mèo trưởng thành và mèo già. 

Nguyên nhân chính xác gây ra IBD vẫn chưa được xác định rõ ràng, nhưng có thể liên quan đến các yếu tố như di truyền, dị ứng thực phẩm, hoặc phản ứng quá mức của hệ miễn dịch đối với vi khuẩn hoặc các chất kích thích trong đường ruột. 

Triệu chứng của bệnh có thể từ nhẹ đến nặng và thay đổi theo thời gian, với các giai đoạn bệnh trở nặng xen kẽ với các giai đoạn thuyên giảm. Điều trị IBD ở mèo thường bao gồm một sự kết hợp giữa thay đổi chế độ ăn uống, sử dụng thuốc chống viêm, và trong một số trường hợp, các loại thuốc ức chế miễn dịch để giảm viêm và kiểm soát triệu chứng. 

Điều quan trọng là chủ nuôi cần nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh và tham khảo ý kiến của bác sĩ thú y để đưa ra kế hoạch điều trị phù hợp, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của mèo và kiểm soát tốt hơn tình trạng viêm ruột mãn tính.

Nguyên nhân bệnh viêm ruột mãn tính ở mèo

Có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn gây ra viêm ruột ở mèo, mặc dù trong nhiều trường hợp, nguyên nhân cụ thể vẫn chưa thể xác định rõ ràng. Một số yếu tố có thể góp phần gây ra tình trạng này bao gồm:

Nhiễm khuẩn

Một số loại vi khuẩn như Salmonella, E. coli, hoặc Campylobacter có thể xâm nhập và gây nhiễm trùng ở đường ruột của mèo, dẫn đến tình trạng viêm.

Ký sinh trùng

Nhiễm ký sinh trùng đường ruột như giun hoặc các ký sinh trùng đơn bào, chẳng hạn như Giardia hoặc Tritrichomonas, cũng có thể là nguyên nhân gây viêm ruột, do chúng gây tổn thương trực tiếp lên niêm mạc ruột và kích thích phản ứng viêm.

Dị ứng thực phẩm hoặc không dung nạp thức ăn

Một số mèo có thể phản ứng không tốt với các loại protein nhất định trong chế độ ăn uống, dẫn đến dị ứng hoặc không dung nạp, từ đó gây ra các phản ứng viêm trong đường tiêu hóa.

Nhiều nghiên cứu hiện nay chỉ ra rằng bệnh viêm ruột ở mèo có thể xuất phát từ sự kết hợp phức tạp và bất thường giữa hệ miễn dịch của mèo, chế độ dinh dưỡng, các quần thể vi khuẩn trong ruột, và các yếu tố môi trường khác.

Những yếu tố này có thể gây ra phản ứng viêm không kiểm soát được trong đường ruột của mèo. Ngoài ra, dựa trên các nghiên cứu về bệnh viêm ruột ở người và chó, có giả thuyết rằng sự bất thường về di truyền trong hệ thống miễn dịch của mèo cũng có thể đóng vai trò quan trọng trong việc khởi phát bệnh viêm ruột. 

Điều này cho thấy một sự tương tác phức tạp giữa các yếu tố di truyền và môi trường có thể là nguyên nhân sâu xa của tình trạng viêm ruột ở mèo.

Xem thêm: Bệnh loét dạ dày ở mèo – Triệu chứng và phương pháp điều trị

Chẩn đoán bệnh viêm ruột mãn tính ở mèo

Để chẩn đoán bệnh viêm ruột ở mèo, bác sĩ thú y thường sẽ thực hiện một loạt các xét nghiệm và kiểm tra để loại trừ các bệnh lý khác và xác định chính xác tình trạng của mèo. 

Các xét nghiệm ban đầu có thể bao gồm xét nghiệm máu để kiểm tra các dấu hiệu của bệnh chuyển hóa, bệnh bạch cầu ở mèo, nhiễm ký sinh trùng hoặc vi khuẩn, cường giáp, và một số loại ung thư như u lympho ruột, một loại ung thư có biểu hiện rất giống với bệnh viêm đường ruột ở mèo.

Ngoài ra, bác sĩ có thể yêu cầu kiểm tra phân để phát hiện sự hiện diện của ký sinh trùng hoặc vi khuẩn. Chụp X-quang hoặc siêu âm bụng cũng thường được sử dụng để đánh giá tình trạng các cơ quan trong khoang bụng và xác định bất kỳ sự bất thường nào trong cấu trúc của đường tiêu hóa.

Việc đo nồng độ Vitamin B12 và Folate trong máu cũng là một bước quan trọng trong quá trình chẩn đoán, vì mèo bị viêm ruột có thể gặp khó khăn trong việc hấp thụ các vitamin này từ đường tiêu hóa. 

Nếu nồng độ Vitamin B12 và Folate trong máu thấp, điều này có thể là một dấu hiệu của rối loạn hấp thụ do viêm ruột. Ngoài ra, một thử nghiệm dị ứng có thể được thực hiện để loại trừ khả năng mèo bị dị ứng thực phẩm, một nguyên nhân khác có thể gây ra các triệu chứng tương tự.

Chẩn đoán chính xác bệnh viêm ruột thường đòi hỏi phải thực hiện sinh thiết từ ruột hoặc dạ dày để có thể đánh giá mô dưới kính hiển vi. Quá trình sinh thiết này có thể được thực hiện thông qua nội soi, một phương pháp sử dụng một ống mềm nhỏ được đưa vào qua miệng hoặc trực tràng để lấy mẫu mô, hoặc thông qua phẫu thuật bụng để lấy mẫu mô trực tiếp từ đường tiêu hóa. 

Cả hai phương pháp đều yêu cầu gây mê toàn thân, và do đó, các rủi ro liên quan đến gây mê và phẫu thuật cần được cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định tiến hành các xét nghiệm này. Việc lựa chọn phương pháp chẩn đoán phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của mèo và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.

Điều trị bệnh viêm ruột mãn tính ở mèo

Điều trị viêm ruột ở mèo đòi hỏi sự kiên nhẫn và tuân thủ đúng các hướng dẫn của bác sĩ thú y để đảm bảo hiệu quả. Có một số loại thuốc phổ biến được sử dụng để giúp kiểm soát các triệu chứng và giảm viêm, bao gồm:

Smecta: Đây là một loại thuốc dạng bột có tác dụng hấp thụ và bảo vệ niêm mạc đường tiêu hóa, giúp giảm tiêu chảy và làm dịu các triệu chứng viêm.

Antibio: Thuốc này chứa các thành phần giúp khôi phục hệ vi sinh đường ruột, tăng cường sức đề kháng và hỗ trợ hệ tiêu hóa khỏe mạnh hơn.

Bepanthen: Được sử dụng như một loại kem bôi, Bepanthen giúp làm dịu và chữa lành vết thương tại chỗ, đặc biệt hữu ích nếu mèo có triệu chứng phình hoặc kích ứng ở vùng hậu môn do viêm ruột.

Liều lượng thuốc cần được điều chỉnh tùy theo cân nặng của mèo. Đối với mèo nặng hơn 2 kg, thường thì mỗi ngày sẽ cho uống một gói Smecta và một gói Antibio, chia thành hai lần uống sáng và tối. 

Đối với mèo dưới 2 kg, mỗi lần chỉ nên dùng nửa gói Smecta và nửa gói Antibio. Việc điều trị nên kéo dài ít nhất 5 ngày liên tục hoặc cho đến khi các triệu chứng tiêu chảy hoàn toàn biến mất. Sau khi tình trạng tiêu chảy đã được kiểm soát, để đảm bảo đường ruột của mèo hoàn toàn hồi phục, nên tiếp tục cho mèo uống Antibio thêm từ 10 ngày đến nửa tháng. 

Điều này giúp duy trì cân bằng hệ vi sinh đường ruột và ngăn ngừa tái phát các triệu chứng viêm. Việc theo dõi sát sao và tuân thủ đúng phác đồ điều trị sẽ giúp mèo nhanh chóng hồi phục và giảm nguy cơ tái phát bệnh viêm ruột.

Tìm hiểu thêm: Cách phát hiện sớm bệnh viêm tụy ở mèo để điều trị kịp thời

Cách phòng bệnh viêm ruột mãn tính

Phòng tránh bệnh viêm ruột ở mèo là một quá trình đòi hỏi sự chăm sóc kỹ lưỡng và thường xuyên để đảm bảo mèo luôn khỏe mạnh và hệ tiêu hóa hoạt động tốt. Dưới đây là một số biện pháp hiệu quả để giúp phòng ngừa bệnh viêm ruột ở mèo:

Cung cấp chế độ ăn uống phù hợp

Đảm bảo mèo được ăn thức ăn có chất lượng tốt, chứa đủ chất dinh dưỡng cần thiết, và phù hợp với độ tuổi và tình trạng sức khỏe của mèo. Tránh thay đổi thức ăn đột ngột, vì điều này có thể gây rối loạn tiêu hóa.

Một số mèo có thể nhạy cảm với các loại protein hoặc thành phần khác trong thức ăn. Quan sát và lựa chọn thức ăn không gây dị ứng hoặc không dung nạp cho mèo.

Giữ vệ sinh môi trường sống

Luôn đảm bảo bát ăn và nước uống của mèo được vệ sinh sạch sẽ mỗi ngày để ngăn chặn vi khuẩn phát triển. Khu vực sống của mèo cần được dọn dẹp thường xuyên, bao gồm việc vệ sinh khay cát và đảm bảo không gian sống không có bụi bẩn, vi khuẩn hay ký sinh trùng.

Kiểm soát ký sinh trùng

Thực hiện tẩy giun định kỳ theo khuyến cáo của bác sĩ thú y và kiểm soát ký sinh trùng như bọ chét, ve, và các ký sinh trùng đường ruột khác, vì chúng có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng viêm ruột.

Tiêm phòng đầy đủ

Tiêm phòng đầy đủ cho mèo theo lịch trình của bác sĩ thú y để bảo vệ chúng khỏi các bệnh truyền nhiễm có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa.

Hạn chế căng thẳng

Giảm thiểu căng thẳng cho mèo bằng cách cung cấp một môi trường sống yên tĩnh, ổn định và an toàn. Căng thẳng có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm cả viêm ruột.

Theo dõi sức khỏe định kỳ

Đưa mèo đi kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và can thiệp kịp thời. Nếu bạn nhận thấy mèo có các triệu chứng như tiêu chảy kéo dài, nôn mửa, hoặc sụt cân, hãy liên hệ với bác sĩ thú y ngay lập tức.

Tránh tiếp xúc với tác nhân gây bệnh

Tránh để mèo tiếp xúc với các vật thể có thể chứa vi khuẩn hoặc các chất độc hại có thể gây hại cho hệ tiêu hóa của chúng. Đảm bảo mèo không tiếp xúc với rác thải, thức ăn thừa, hoặc các hóa chất độc hại.

Bệnh viêm ruột mãn tính ở mèo có thể gây ra nhiều thách thức và khó khăn cho cả mèo và chủ nuôi. Bằng cách nhận diện sớm các triệu chứng, tuân thủ phương pháp điều trị đúng cách và thực hiện các biện pháp phòng ngừa hiệu quả, bạn có thể giúp mèo của mình cảm thấy thoải mái hơn và cải thiện chất lượng cuộc sống của chúng.

---