Tìm hiểu cá vược là cá gì? Những lợi ích mà cá vược đem lại

14:05 16/12/2024 Nguyễn Ánh

Từ xa xưa, cá vược đã được biết đến là một trong những loài cá quý hiếm và có hương vị thơm ngon bậc nhất. Loài cá này không chỉ mang đến giá trị ẩm thực cao mà còn sở hữu giải trị dinh dưỡng dồi dào, tốt cho sức khỏe con người.

Bài viết này sẽ đưa bạn đến với thế giới đầy thú vị của cá vược, khám phá những đặc điểm sinh học, giá trị dinh dưỡng, môi trường sống và cách nuôi loài cá quý giá này.

Tìm hiểu về đặc điểm hình thái của cá vược

Cá vược là loài cá có kích thước khá lớn, chiều dài cơ thể trung bình dao động từ 30 – 70 cm, con trưởng thành có thể đạt tới 2 mét và nặng tới 60 kg. Chúng sở hữu thân hình thon dài, dẹp bên, phần lưng hơi cong và phần bụng phẳng.

Màu sắc của cá vược thay đổi tùy theo môi trường sống và độ tuổi. Cá vược con thường có màu nâu xám hoặc xanh lục nhạt, với các sọc dọc sẫm màu. Khi trưởng thành, cá vược chuyển sang màu xanh lục hoặc xanh lam ở phần lưng và màu trắng bạc ở phần bụng.

Cơ thể cá vược được bao bọc bởi lớp vảy lớn, dạng lược, xếp chồng lên nhau một cách chặt chẽ. Vây lưng của cá vược chia thành hai phần: phần trước gồm 9 – 10 gai nhọn và phần sau gồm 13 – 15 tia vây mềm.

Vây hậu môn có 3 gai và 11 – 13 tia vây mềm. Vây ngực nằm ở hai bên thân, có 1 gai và 5 tia vây mềm. Vây đuôi lớn, xẻ sâu giúp cá di chuyển nhanh và linh hoạt.

Điểm đặc biệt giúp phân biệt cá vược với các loài cá khác là cấu tạo miệng rộng, không cân, hàm trên kéo dài đến sau mắt. Mắt cá to, tròn, nằm ở hai bên đầu.

Môi trường sống của cá vược

Cá vược là loài cá có khả năng thích nghi rộng với nhiều môi trường sống khác nhau, từ nước ngọt, nước lợ đến nước mặn.

Ở Việt Nam, chúng ta có thể bắt gặp cá vược dọc theo bờ biển từ Bắc vào Nam, đặc biệt tập trung ở các vùng nước lợ ven biển như Thừa Thiên Huế và một số khu vực nước ngọt tại Thái Bình.

Chúng thường sống ở vùng nước ven biển, cửa sông, rừng ngập mặn, với độ sâu tối đa lên đến 40 mét. Chúng ưa thích môi trường nước có nhiệt độ dao động từ 15°C đến 28°C, độ mặn từ 2% đến 35%.

Cá vược sinh sản như thế nào?

Cá vược sinh sản quanh năm, nhưng cao điểm vào mùa nước ngọt từ tháng 4 đến tháng 8. Lúc này, mực nước sông dâng cao, dòng chảy mạnh, tạo điều kiện thuận lợi cho cá di chuyển lên thượng nguồn để tìm kiếm địa điểm sinh sản.

Khi đạt độ trưởng thành sinh dục (khoảng 3-4 năm), cá vược di cư thành đàn từ biển vào các con sông lớn. Quá trình di cư có thể kéo dài hàng trăm kilomet, vượt qua nhiều thác ghềnh hiểm trở.

Khi đến địa điểm sinh sản, cá vược bắt đầu tìm kiếm bạn tình. Con đực có nhiệm vụ tạo tổ bằng cách dùng đuôi quậy cát dưới đáy sông để tạo thành hố lõm. Con cái sẽ đẻ trứng vào tổ này.

Cá cái đẻ trứng thành từng mảng lớn, sau đó con đực sẽ tưới tinh trùng lên trứng để thụ tinh. Quá trình này diễn ra nhiều lần trong vài ngày.

Sau khi thụ tinh, cá vược bố mẹ thay nhau canh gác và bảo vệ trứng khỏi kẻ thù. Trứng nở sau khoảng 2-3 ngày, cá con sẽ tự kiếm ăn và lớn lên.

Lợi ích kinh tế và dinh dưỡng của cá vược

Theo Tổng cục Thủy sản, thị trường trong nước và xuất khẩu cá vược Việt Nam liên tục tăng cao trong những năm gần đây. Cụ thể, sản lượng xuất khẩu cá vược Việt Nam năm 2023 đạt 120.000 tấn, tăng 15% so với năm 2022. Các thị trường xuất khẩu chính của cá vược Việt Nam bao gồm: Nhật Bản, EU, Hàn Quốc, Trung Quốc và Hoa Kỳ.

Người tiêu dùng ưa chuộng cá vược tươi sống, có kích thước từ 1kg trở lên. Cá vược được chế biến thành nhiều món ăn ngon như: cá vược hấp, cá vược nướng, cá vược chiên, lẩu cá vược,… Nhu cầu này dự kiến sẽ còn tiếp tục tăng trong những năm tới.

Nuôi cá vược tương đối dễ, ít dịch bệnh, tỷ lệ sống cao. Cá vược có tốc độ tăng trưởng nhanh, có thể đạt kích thước thương phẩm sau 6-8 tháng nuôi. Theo ước tính, lợi nhuận từ nuôi cá vược có thể đạt từ 20-30%/vụ. Một số mô hình nuôi cá vược hiệu quả cao như: Nuôi cá vược lồng, nuôi cá vược trong ao đất, nuôi cá vược kết hợp với tôm.

Hướng dẫn kỹ thuật nuôi cá vược

Lựa chọn ao hồ

Ao nuôi nên chọn nơi có nguồn nước sạch, dồi dào, không bị ô nhiễm, thuận lợi cho việc giao thông, vận chuyển. Nên chọn ao có diện tích từ 2.000 – 3.000 m2, hình chữ nhật để dễ dàng quản lý và thu hoạch.

Cần cọ rửa, vét bùn đáy ao, diệt tạp, khử trùng ao bằng vôi bột hoặc Chlorine với liều lượng phù hợp. Bón lót bằng phân chuồng hoai mục hoặc phân bón vô cơ để tạo nguồn thức ăn tự nhiên cho cá.

Duy trì mực nước trong ao từ 1,5 – 2 m, pH từ 7 – 8,5, độ mặn thích hợp từ 5 – 10%. Định kỳ sử dụng chế phẩm sinh học để xử lý nước ao, hạn chế rong tảo phát triển.

Chuẩn bị thức ăn

Cá vược là loài ăn thịt, có thể sử dụng thức ăn viên, cá vụn, tép, nhuyễn thể,… Cần lựa chọn thức ăn có chất lượng đảm bảo, phù hợp với từng giai đoạn phát triển của cá.

Cho cá ăn 2 lần/ngày vào thời gian sáng sớm và chiều mát. Lượng thức ăn bằng 2 – 3% trọng lượng cơ thể cá. Cần theo dõi và điều chỉnh lượng thức ăn cho phù hợp để tránh lãng phí và ô nhiễm môi trường nước.

Chăm sóc và phòng bệnh

Thường xuyên quan sát cá để phát hiện dấu hiệu bất thường như bỏ ăn, lờ đờ, dị hình,… Kịp thời xử lý các trường hợp cá bị bệnh bằng các biện pháp cách ly, sử dụng thuốc theo hướng dẫn của cán bộ thú y thủy sản.

Định kỳ kiểm tra các yếu tố môi trường nước như pH, độ mặn, oxy hòa tan,… và điều chỉnh cho phù hợp. Sử dụng chế phẩm sinh học để xử lý nước ao, hạn chế rong tảo phát triển.

Nuôi cá vược là một mô hình kinh tế có tiềm năng phát triển cao. Bằng cách áp dụng đúng kỹ thuật và chăm sóc tốt, người nuôi có thể thu được lợi nhuận cao từ mô hình này.

Các món ngon được chế biến từ cá vược

Với thịt cá trắng, ngọt, ít tanh, cá vược có thể chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn, mang đến cho bữa cơm gia đình thêm phong phú. Dưới đây là 3 món ngon tiêu biểu từ cá vược mà bạn có thể tham khảo.

Cá vược kho tộ

Món ăn dân dã, đậm đà hương vị này chinh phục thực khách bởi sự hòa quyện hoàn hảo giữa vị béo ngậy của cá, vị cay nồng của ớt, vị mặn ngọt hài hòa của nước kho.

Cá vược kho tộ thường được nấu cùng với các nguyên liệu như măng chua, dưa cải, cà rốt, mang đến hương vị chua thanh và màu sắc bắt mắt. Món ăn này thường được dùng nóng với cơm trắng, rau luộc hoặc canh chua, tạo nên bữa cơm ngon miệng và ấm cúng.

Cá vược nướng

Cá vược nướng giữ trọn vẹn hương vị ngọt béo tự nhiên của cá, kết hợp cùng các loại gia vị tẩm ướp như sả, ớt, hành, tạo nên sức hấp dẫn khó cưỡng. Bạn có thể nướng cá trên than hoa, lò nướng hoặc nồi chiên không dầu đều mang lại hương vị thơm ngon.

Cá vược nướng thường được ăn kèm với bánh tráng, rau sống, bún, chấm cùng nước mắm chua ngọt hoặc nước mắm chanh ớt, tạo nên hương vị đặc trưng khó quên.

Cá vược chưng tương

Món ăn thanh đạm, bổ dưỡng này thích hợp cho những ai yêu thích sự đơn giản và tinh tế. Cá vược chưng tương được tẩm ướp gia vị đậm đà, sau đó hấp chín cùng trứng, nấm hương, hành lá.

Thịt cá mềm mịn, quyện với vị béo ngậy của trứng, vị ngọt của nấm và hương thơm nồng nàn của hành lá, tạo nên sức hấp dẫn khó cưỡng. Món ăn này thường được dùng nóng với cơm trắng hoặc cháo, mang đến cảm giác ấm áp và bổ dưỡng.

Ngoài 3 món ăn trên, cá vược còn có thể chế biến thành nhiều món ngon khác như: lẩu cá vược, canh chua cá vược, cá vược chiên giòn, cá vược sốt me chua ngọt,… Mỗi món ăn mang đến hương vị riêng biệt, góp phần làm phong phú thêm thực đơn cho bữa cơm gia đình.

Giá trị dinh dưỡng của cá vược

Cá vược không chỉ có giá trị kinh tế cao mà nó còn rất được ưa chuộng bởi hương vị thơm ngon, thịt chắc ngọt. Không chỉ vậy, cá vược còn là nguồn thực phẩm vàng cho sức khỏe với hàm lượng dinh dưỡng dồi dào.

Thành phần dinh dưỡng

  • Protein:Cá vược là nguồn cung cấp protein dồi dào, với lượng protein trong 100g cá lên đến 23,77g. Protein đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và sửa chữa cơ bắp, duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh.
  • Vitamin:Cá vược chứa nhiều loại vitamin thiết yếu cho cơ thể như vitamin B1, B2, B3, D, E,… Vitamin B giúp chuyển hóa thức ăn thành năng lượng, vitamin D giúp hấp thụ canxi tốt hơn, vitamin E có tác dụng chống oxy hóa.
  • Khoáng chất:Cá vược cung cấp nhiều khoáng chất quan trọng như selen, kali, photpho, magie,… Selen giúp tăng cường hệ miễn dịch, kali giúp điều hòa huyết áp, photpho và magie cần thiết cho xương và răng chắc khỏe.

Lợi ích cho sức khỏe

  • Tốt cho tim mạch:Cá vược chứa hàm lượng axit béo omega-3 cao, giúp giảm cholesterol xấu (LDL), tăng cholesterol tốt (HDL), giúp ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh tim mạch ví dụ như nhồi máu cơ tim, đột quỵ.
  • Hỗ trợ hệ thần kinh:DHA – một loại axit béo omega-3 trong cá vược, đóng vai trò quan trọng cho sự phát triển và hoạt động của não bộ, giúp tăng cường trí nhớ, giảm nguy cơ mắc các bệnh về não bộ như Alzheimer, Parkinson.
  • Tốt cho mắt:Vitamin A trong cá vược giúp cải thiện thị lực, ngăn ngừa các bệnh về mắt như quáng gà, thoái hóa điểm vàng.
  • Hỗ trợ hệ miễn dịch:Vitamin C và selen trong cá vược giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống lại các tác nhân gây bệnh.
  • Kiểm soát cân nặng:Cá vược chứa ít calo và chất béo, giúp bạn no lâu, hạn chế cảm giác thèm ăn, hỗ trợ giảm cân hiệu quả.

Bên cạnh những lợi ích trên, cá vược còn có tác dụng làm đẹp da, tóc, tốt cho hệ tiêu hóa, tăng cường sức khỏe sinh sản.

Với những giá trị dinh dưỡng và lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe, cá vược xứng đáng là thực phẩm nên có mặt thường xuyên trong thực đơn dinh dưỡng của mỗi gia đình.

Bao nhiêu tiền 1kg cá vược?

Cá vược là một loại cá biển được ưa chuộng bởi thịt thơm ngon, béo ngậy và giàu dinh dưỡng. Giá cá vược có thể dao động tùy theo loại cá, kích cỡ, nguồn gốc xuất xứ và thời điểm mua.

Giá cá vược trong nước

  • Kích cỡ 1-2kg: 130.000 – 150.000 đồng/kg
  • Kích cỡ 2-3kg: 150.000 – 170.000 đồng/kg
  • Kích cỡ 3kg trở lên: 170.000 – 190.000 đồng/kg

Giá cá vược nhập khẩu

  • Cá vược phi lê Úc: 280.000 – 320.000 đồng/kg
  • Cá vược phi lê Mỹ: 300.000 – 350.000 đồng/kg
  • Cá vược nguyên con Hàn Quốc: 250.000 – 300.000 đồng/kg

Kho hình ảnh cá vược sắc chi tiết nhất

Cá vược không chỉ là một nguồn thực phẩm phong phú về dinh dưỡng mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe đáng kể. Từ việc cung cấp protein chất lượng cao đến việc bổ sung omega-3, cá vược là lựa chọn lý tưởng cho những ai mong muốn duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã có thêm nhiều thông tin hữu ích về loài cá vược và cách tận dụng tối đa giá trị của chúng trong bữa ăn hàng ngày. Đừng quên ghé thăm dognvat.edu.vn để cập nhật thêm nhiều kiến thức thú vị về thế giới động vật nhé!

Address: Nhà A3, Tầng 4, trường ĐH sư phạm – Phường Dịch Vọng Hậu – Quận Cầu Giấy – Hà Nội - Việt Nam

Phone: 0938888443

E-Mail: contact@dongvat.edu.vn