Tìm hiểu về Chim ngói loài chim di cư quý hiếm ở Việt Nam

Bạn có từng nghe qua cái tên Chim ngói – loài chim gắn liền với ký ức làng quê Việt? Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về Chim ngói, từ hình dáng, tập tính cho đến ý nghĩa trong văn hóa và môi trường sống của loài chim đặc biệt này.

Chim ngói là chim gì?

Chim ngói, hay còn gọi là Pigeon Guillemot, là một loài chim biển thuộc họ Alcidae, thường sinh sống dọc theo các vùng bờ biển phía bắc Thái Bình Dương, từ Siberia, Alaska đến tận California. Loài chim này thường bị nhầm lẫn với các loài chim biển khác do hình dáng tương tự, tuy nhiên chim ngói có những đặc điểm nhận dạng rất riêng biệt.

Vào mùa sinh sản, bộ lông của chim ngói chuyển sang màu đen tuyền, chỉ chừa lại những mảng trắng đặc trưng ở cánh. Đặc biệt, chân và mỏ của chúng chuyển sang màu đỏ tươi nổi bật – một dấu hiệu đặc trưng dễ nhận biết. Ngoài mùa sinh sản, lông của chúng có màu xám nhạt với các vệt trắng, giúp dễ hòa mình vào môi trường biển.

Chim ngói thường sống đơn lẻ hoặc theo cặp, thỉnh thoảng tụ tập thành đàn nhỏ. Chúng thích sống ở các vùng bờ đá, vách đá ven biển, nơi có nhiều khe hở hoặc hang đá để làm tổ. Điều này giúp bảo vệ tổ khỏi các loài ăn thịt và điều kiện thời tiết khắc nghiệt.

Khám phá ngay: Tìm hiểu về Chim hồng hoàng và bí ẩn chiếc mỏ độc đáo

Đặc điểm và tính cách của chim ngói

Chim ngói có kích thước trung bình, với chiều dài cơ thể khoảng 30–38 cm và sải cánh từ 50–60 cm. Tuy không to lớn, nhưng chúng lại rất nhanh nhẹn cả trên không lẫn dưới nước. Một trong những đặc điểm nổi bật nhất là khả năng bơi lặn đáng nể. Chúng dùng cánh như những mái chèo để lặn sâu xuống nước tìm kiếm thức ăn như cá nhỏ, tôm, cua và các loài giáp xác khác.

Đặc điểm ngoại hình của chim ngói còn thể hiện rõ ở đôi chân đỏ rực với màng chân to bản, giúp chúng di chuyển linh hoạt dưới nước và bám chắc vào đá khi nghỉ ngơi hoặc làm tổ. Mắt chim có màu đen, sáng, thể hiện sự nhanh nhẹn và cảnh giác cao.

Tính cách của chim ngói có phần độc lập và cẩn trọng. Chúng thường giữ khoảng cách với các loài chim khác, trừ khi đến mùa sinh sản. Chim ngói có xu hướng trung thành với một khu vực lãnh thổ nhất định. Một cặp chim có thể quay lại cùng một vị trí làm tổ qua nhiều mùa sinh sản liên tiếp, cho thấy bản tính trung thành và gắn bó với môi trường sống quen thuộc.

Ngoài ra, loài chim này có tiếng kêu rất đặc biệt, như một chuỗi âm thanh the thé kéo dài. Chúng sử dụng âm thanh để liên lạc với bạn đời hoặc cảnh báo mối nguy hiểm. Đây cũng là một yếu tố giúp nghiên cứu hành vi và số lượng của loài chim ngói trong tự nhiên.

Khả năng sinh sản và cách chăm sóc chim ngói

Mùa sinh sản của chim ngói thường bắt đầu từ cuối mùa xuân đến giữa mùa hè, tùy thuộc vào điều kiện khí hậu của từng vùng. Chim ngói là loài sinh sản theo cặp, với mối quan hệ một vợ một chồng khá bền vững. Sau khi chọn được bạn đời, cả hai sẽ cùng nhau tìm kiếm vị trí làm tổ, thường là các khe đá, lỗ hổng trên vách đá hoặc các hốc nhỏ gần bờ biển.

Mỗi mùa sinh sản, chim ngói cái thường đẻ 1–2 trứng. Cả chim trống và chim mái sẽ thay phiên nhau ấp trứng trong khoảng từ 26 đến 32 ngày cho đến khi trứng nở. Sau khi nở, chim non sẽ được bố mẹ chăm sóc cẩn thận trong tổ khoảng 30 đến 40 ngày, trước khi chúng đủ lông và sức để rời tổ, bắt đầu cuộc sống tự lập.

Trong điều kiện nuôi nhốt hoặc bảo tồn, việc chăm sóc chim ngói đòi hỏi môi trường gần giống với tự nhiên: có không gian bơi lặn, ánh sáng tự nhiên, nhiệt độ phù hợp và khu vực trú ẩn mô phỏng vách đá. Thức ăn chủ yếu của chim ngói trong điều kiện nuôi là các loại cá nhỏ, tôm, và các loại hải sản đông lạnh được rã đông đúng cách.

Một điểm cần lưu ý là chim ngói rất nhạy cảm với ô nhiễm môi trường, đặc biệt là sự hiện diện của dầu loang trên biển hoặc chất thải nhựa. Những yếu tố này có thể làm ô nhiễm lông, ảnh hưởng đến khả năng giữ ấm và bơi lặn, từ đó làm giảm cơ hội sống sót của chúng trong tự nhiên.

Trong các trung tâm cứu hộ động vật hoang dã, việc chăm sóc chim ngói cần đến sự kiên nhẫn và kiến thức chuyên môn. Khi bị thương hoặc nhiễm bệnh, chim cần được điều trị kịp thời, có chế độ dinh dưỡng hợp lý để phục hồi sức khỏe.

Hiện nay, tuy chưa bị xếp vào danh sách loài nguy cấp, nhưng số lượng chim ngói ở một số khu vực đang có xu hướng giảm do mất môi trường sống, biến đổi khí hậu và hoạt động khai thác của con người. Vì vậy, việc bảo vệ môi trường sống tự nhiên và nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo tồn loài chim này là vô cùng cần thiết.

Khám phá ngay: Tìm hiểu về Chim cổ rắn và những điều kỳ thú ít ai biết

Hy vọng qua những thông tin trên, bạn đã phần nào tìm hiểu về Chim ngói một cách rõ ràng và thú vị. Việc bảo vệ và gìn giữ loài chim này không chỉ là trách nhiệm mà còn là cách gìn giữ vẻ đẹp thiên nhiên Việt Nam.