Trong thế giới côn trùng đa dạng và đầy màu sắc, kiến đen lớn luôn thu hút sự chú ý bởi kích thước to lớn, sức mạnh phi thường và tập tính độc đáo. Loài kiến này không chỉ là kẻ săn mồi đáng gờm mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng sinh thái. Hiểu biết về kiến đen lớn là điều cần thiết để bảo vệ môi trường và cuộc sống của chính chúng ta.
Kiến đen lớn, hay còn gọi là kiến vườn đen, là một loài kiến phổ biến thuộc chi Lasius, phân họ Formicinae. Chúng được tìm thấy trên khắp thế giới, bao gồm cả châu Âu, Bắc Mỹ, Nam Mỹ, châu Á và Úc.
Dưới đây là mô tả chi tiết một số đặc điểm của kiến đen lớn cho bạn tham khảo.
Kích thước: Kiến đen trưởng thành có kích thước từ 2 đến 6 mm. Kiến chúa lớn hơn đáng kể, có thể dài tới 15 mm.
Màu sắc: Như tên gọi, kiến đen có màu đen bóng hoặc nâu sẫm.
Cấu tạo: Kiến đen có ba phần cơ thể rõ ràng: đầu, ngực và bụng. Chúng có hai râu dài với 12 đốt và sáu chân.
Thức ăn: Kiến đen là loài ăn tạp, chúng ăn nhiều loại thức ăn khác nhau, bao gồm côn trùng nhỏ, mật ong, đồ ngọt, nhựa cây và thức ăn thừa của con người.
Môi trường sống: Kiến đen thường làm tổ dưới lòng đất, trong các hốc cây mục nát hoặc trong các khe nứt của tường và sàn nhà.
Kiến đen lớn, hay còn gọi là kiến vườn đen, nổi tiếng với lối sống xã hội phức tạp và được tổ chức chặt chẽ. Dưới đây là một số tập tính tiêu biểu của loài kiến này.
Phân chia vai trò
Kiến chúa: Nữ hoàng của tổ, có nhiệm vụ sinh sản và đảm bảo sự phát triển của đàn kiến.
Kiến thợ: Gồm kiến cái không sinh sản, chiếm phần lớn số lượng trong tổ. Chúng đảm nhiệm các công việc như kiếm ăn, chăm sóc ấu trùng, xây dựng và bảo vệ tổ.
Kiến lính: Có kích thước lớn hơn và hàm khỏe hơn kiến thợ. Chúng chịu trách nhiệm bảo vệ tổ khỏi kẻ thù và tấn công các tổ kiến khác.
Kiến đực: Chỉ xuất hiện vào mùa sinh sản để giao phối với kiến chúa. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ, chúng sẽ chết.
Giao tiếp và hợp tác
Kiến đen lớn sử dụng pheromone, một loại hóa chất, để giao tiếp với nhau. Pheromone được sử dụng để đánh dấu đường đi kiếm ăn, báo hiệu nguy hiểm, kêu gọi hỗ trợ và truyền tải thông tin khác.
Chúng hợp tác chặt chẽ với nhau để hoàn thành các công việc phức tạp, chẳng hạn như vận chuyển thức ăn nặng, xây dựng tổ ngầm khổng lồ và chống lại kẻ thù.
Tìm kiếm thức ăn
Kiến đen lớn là loài ăn tạp, chúng ăn nhiều loại thức ăn khác nhau, bao gồm côn trùng nhỏ, mật ong, đồ ngọt, nhựa cây và thức ăn thừa của con người.
Khi tìm kiếm thức ăn, kiến thợ sẽ đi theo một đường mòn được đánh dấu bằng pheromone. Khi tìm thấy nguồn thức ăn, chúng sẽ quay trở lại tổ và báo hiệu cho những con kiến khác bằng pheromone.
Kiến đen có thể di chuyển quãng đường dài để tìm kiếm thức ăn, lên tới vài km mỗi ngày.
Chăm sóc ấu trùng
Trứng kiến được ấp bởi kiến chúa và kiến thợ.
Sau khi nở, ấu trùng được kiến thợ chăm sóc cẩn thận. Chúng được cho ăn, dọn dẹp và bảo vệ khỏi nguy hiểm.
Ấu trùng trải qua nhiều giai đoạn lột xác trước khi biến thành kiến trưởng thành.
Bảo vệ tổ
Kiến đen lớn có hệ thống phòng thủ phức tạp để bảo vệ tổ khỏi kẻ thù.
Chúng có thể tấn công kẻ thù bằng nọc độc, hàm cắn và số lượng áp đảo.
Kiến đen cũng có thể xây dựng các bức tường và chướng ngại vật để bảo vệ lối vào tổ.
Quan hệ cộng sinh
Một số loài kiến đen lớn có mối quan hệ cộng sinh với rệp vừng. Rệp vừng tiết ra mật ong mà kiến ăn, và kiến bảo vệ rệp vừng khỏi kẻ thù.
Quan hệ cộng sinh này mang lại lợi ích cho cả hai loài.
Dưới đây là mô tả chi tiết một số vai trò của kiến đen lớn trong hệ sinh thái, bao gồm.
Kiến đen lớn là kẻ thù tự nhiên của nhiều loại côn trùng gây hại, bao gồm sâu bọ, rệp và bọ chét. Chúng thường xuyên đi tìm kiếm và tiêu diệt những loài côn trùng này, giúp bảo vệ cây trồng và mùa màng.
Theo ước tính, kiến có thể tiêu diệt lượng côn trùng gây hại tương đương với lượng thuốc trừ sâu do con người sử dụng.
Kiến đen lớn đóng góp đáng kể vào quá trình phân hủy chất hữu cơ, chẳng hạn như xác động vật và lá cây rụng. Chúng nghiền nát thức ăn và mang xác thối về tổ, nơi các vi sinh vật phân hủy chất hữu cơ thành chất dinh dưỡng cho cây trồng.
Hoạt động phân hủy của kiến giúp cải thiện chất lượng đất, tăng độ phì nhiêu và thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái.
Một số loài kiến đen lớn có mối quan hệ cộng sinh với hoa. Chúng kiếm ăn trên mật hoa và vô tình mang theo phấn hoa, giúp thụ phấn cho hoa trong quá trình di chuyển.
Quá trình thụ phấn này giúp đảm bảo sự đa dạng sinh học và duy trì sự phát triển của các loài thực vật.
Kiến đen lớn là nguồn thức ăn quan trọng cho nhiều loài động vật khác, bao gồm chim, bò sát, lưỡng cư và động vật có vú.
Chúng đóng vai trò quan trọng trong chuỗi thức ăn, giúp duy trì sự cân bằng sinh thái và điều chỉnh số lượng các loài khác nhau.
Hoạt động đào bới và xây dựng tổ của kiến đen lớn giúp tạo ra các lỗ thông khí trong đất, cải thiện cấu trúc đất và tăng cường khả năng thoát nước.
Điều này góp phần nâng cao độ phì nhiêu của đất, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của cây trồng.
Kiến đen lớn, hay còn gọi là kiến vườn đen, có thể gây phiền toái cho con người khi xâm nhập nhà cửa và tìm kiếm thức ăn. Dưới đây là một số cách hiệu quả để phòng tránh kiến đen lớn.
Bảo quản thực phẩm: Cất giữ thức ăn trong hộp kín, đặc biệt là thực phẩm ngọt ngào như mật ong, mứt, trái cây chín.
Vệ sinh nhà cửa: Lau dọn thức ăn thừa và vụn vặt thường xuyên, đặc biệt là trên sàn nhà, bàn bếp và bồn rửa chén.
Đậy kín thùng rác: Sử dụng thùng rác có nắp đậy kín để ngăn chặn kiến xâm nhập.
Sửa chữa vòi nước bị rò rỉ: Nước là nguồn thu hút quan trọng đối với kiến. Hãy sửa chữa ngay các vòi nước bị rò rỉ để hạn chế nguồn nước cho kiến.
Lau khô các bề mặt ẩm ướt: Lau khô các bề mặt ẩm ướt trong nhà, chẳng hạn như bồn tắm, bồn rửa chén và khu vực xung quanh vòi nước.
Loại bỏ các vật dụng đọng nước: Loại bỏ các vật dụng có thể đọng nước, chẳng hạn như chậu cây cảnh, xô nước và đồ chơi ngoài trời.
Xác định vị trí tổ: Tìm kiếm tổ kiến bằng cách theo dõi đường đi của chúng. Tổ kiến thường được xây dựng dưới lòng đất, trong các hốc cây mục nát hoặc trong các khe nứt của tường và sàn nhà.
Sử dụng thuốc diệt côn trùng: Sử dụng thuốc diệt côn trùng dạng xịt hoặc dạng mồi để tiêu diệt tổ kiến. Nên tham khảo ý kiến chuyên gia kiểm soát dịch hại trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc diệt côn trùng nào.
Phương pháp tự nhiên: Một số phương pháp tự nhiên có thể được sử dụng để tiêu diệt kiến, chẳng hạn như:
Tìm và trám kín các khe nứt và lỗ hổng: Sử dụng silicone hoặc keo trám để trám kín các khe nứt và lỗ hổng trên tường, sàn nhà, cửa sổ và cửa ra vào.
Lắp đặt lưới chống côn trùng: Lắp đặt lưới chống côn trùng trên cửa sổ và cửa ra vào để ngăn chặn kiến xâm nhập.
Cắt tỉa cây cối: Cắt tỉa cây cối xung quanh nhà để loại bỏ những cành cây tiếp xúc với nhà, tạo đường cho kiến leo vào.
Kiến đen lớn, hay còn gọi là kiến vườn đen, có thể gây ra những vết cắn đau đớn và khó chịu. Dưới đây là một số cách xử lý khi bị kiến đen lớn cắn.
Rửa sạch vết cắn bằng xà phòng và nước ấm để loại bỏ bụi bẩn và vi khuẩn.
Tránh gãi hoặc chà xát vết cắn vì có thể làm tình trạng tồi tệ hơn.
Sử dụng túi chườm lạnh hoặc khăn lạnh để chườm lên vết cắn trong 15-20 phút mỗi lần, bạn nên lặp lại vài lần mỗi ngày để đạt được hiệu quả tốt nhất.
Chườm lạnh giúp giảm sưng tấy, đau nhức và ngứa.
Uống thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen hoặc acetaminophen để giảm đau và viêm nhiễm
Nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào và đặc biệt nếu bạn đang mang thai hoặc cho con bú.
Bôi kem chống ngứa không kê đơn như calamine hoặc hydrocortisone lên vết cắn để giảm ngứa và kích ứng.
Theo dõi tình trạng của vết cắn. Nếu vết cắn sưng tấy, đỏ rát hoặc chảy mủ, hãy đến gặp bác sĩ để được điều trị.
Cần lưu ý đến các dấu hiệu dị ứng nghiêm trọng, chẳng hạn như khó thở, sưng mặt hoặc nổi mề đay. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào trong số này, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức.
Kiến đen lớn tuy to lớn và có phần đáng sợ nhưng lại đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái. Hiểu biết và bảo vệ kiến đen lớn là trách nhiệm của mỗi cá nhân, góp phần bảo vệ môi trường và gìn giữ sự cân bằng tự nhiên. Hãy cùng chung tay bảo vệ những “kẻ săn mồi” hùng mạnh này để thế giới của chúng ta thêm phong phú và đa dạng hơn.
Address: Nhà A3, Tầng 4, trường ĐH sư phạm – Phường Dịch Vọng Hậu – Quận Cầu Giấy – Hà Nội - Việt Nam
Phone: 0938888443
E-Mail: contact@dongvat.edu.vn