Tại sao gà cần vitamin D? Tìm hiểu bệnh thiếu vitamin d ở gà

• Tác giả Nhật Anh
• 2024.08.31

Bệnh thiếu vitamin D ở gà là một vấn đề sức khỏe quan trọng trong chăn nuôi gia cầm, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển và sức khỏe tổng thể của gà. Cùng dongvat.edu.vn khám phá các dấu hiệu của bệnh, nguyên nhân gây ra tình trạng thiếu hụt vitamin D và những biện pháp điều trị hiệu quả để phòng tránh và khắc phục tình trạng này.

Dấu hiệu nhận biết bệnh thiếu Vitamin D ở gà

Thiếu vitamin D là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra các vấn đề về xương khớp ở gà, đặc biệt là gà con. Bệnh này không chỉ khiến gà chậm lớn, còi xương mà còn làm giảm năng suất trứng và tỷ lệ ấp nở. Nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh sẽ giúp người chăn nuôi có biện pháp khắc phục kịp thời, giảm thiểu thiệt hại kinh tế.

Ở gà con và gà giò

Thiếu vitamin D thường dẫn đến bệnh còi xương, đặc biệt phổ biến ở gà con. Những con gà bị thiếu vitamin D thường biểu hiện mệt mỏi, có dấu hiệu xõa cánh, kém ăn nhưng lại có xu hướng mổ các vật lạ xung quanh. Sự mệt mỏi và thiếu năng lượng làm cho gà ít hoạt động và không thể duy trì thói quen ăn uống bình thường.

Một dấu hiệu rõ ràng của bệnh thiếu vitamin D là chân gà trở nên yếu, dẫn đến việc chúng di chuyển khó khăn và khập khiễng. Gà con thường thích nằm và gặp khó khăn khi đứng dậy. 

Theo thời gian, xương chân có thể cong và đầu các xương dài sưng to. Các phần xương khác như xương sọ và xương ngực cũng có thể trở nên căng và mềm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cấu trúc và chức năng của xương.

Nếu tình trạng thiếu vitamin D kéo dài, gà có thể phát triển hoàn toàn 100% bệnh còi xương. Ngay cả khi bệnh được điều trị, gia cầm vẫn có thể bị dị tật cong chân, gây ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe và khả năng vận động của chúng.

Ở gà đẻ

Một triệu chứng rõ ràng của bệnh thiếu vitamin D ở gà đẻ là việc trứng có vỏ mỏng kéo dài một thời gian. Sau đó, tình trạng này có thể chuyển sang việc gà đẻ trứng non hoặc không đạt chất lượng mong muốn.

Gà bị thiếu vitamin D có thể gặp phải tỷ lệ đẻ giảm. Ngoài ra, gà bệnh có thể thỉnh thoảng bị liệt, mặc dù tình trạng này thường nhanh chóng hồi phục. Những con gà bị bệnh có thể di chuyển một cách vụng về, giống như “chim cánh cụt”, gây khó khăn trong việc tìm kiếm thức ăn và di chuyển trong chuồng.

Một dấu hiệu khác của bệnh là xương trở nên xốp và mềm, dễ bị gãy. Nếu bệnh kéo dài, các bộ phận khác của cơ thể như mỏ, cựa và xương dài cũng có thể trở nên mềm hơn. Xương ức có thể bị cong và xương sườn có thể bị đẩy về phía trước, làm ảnh hưởng đến sự phát triển và sức khỏe chung của gà.

Nguyên nhân chủ yếu gây ra bệnh thiếu vitamin D ở gà

Bệnh thiếu vitamin D ở gia cầm thường có liên quan đến các yếu tố như chế độ ăn uống không cân đối, thiếu ánh sáng mặt trời, hoặc các vấn đề về hấp thu. Việc xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh sẽ giúp chúng ta đưa ra các biện pháp phòng trị hiệu quả

Khẩu phần thiếu vitamin D

Một trong những nguyên nhân chính gây bệnh thiếu vitamin D ở gà là do khẩu phần ăn không cung cấp đủ lượng vitamin D cần thiết. Vitamin D là yếu tố quan trọng giúp cơ thể điều chỉnh sự hấp thu canxi và phospho từ thức ăn. 

Khi khẩu phần ăn thiếu vitamin D, cơ thể gà không thể hấp thụ đầy đủ canxi và phospho, dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như còi xương, bại liệt và giảm khả năng đẻ trứng.

Thiếu ánh sáng mặt trời

Chuồng nuôi gà thiếu ánh sáng mặt trời vào buổi sáng là một nguyên nhân khác gây ra bệnh thiếu vitamin D. Ánh sáng mặt trời, đặc biệt là ánh sáng buổi sáng, chứa tia tử ngoại, giúp chuyển hóa vitamin D từ dạng tiền vitamin D dưới da gà thành vitamin D3. 

Vitamin D3 này có vai trò quan trọng trong việc điều tiết sự hấp thu canxi và phospho từ thức ăn vào cơ thể gà. Khi gà không nhận đủ ánh sáng mặt trời, cơ thể chúng không thể sản xuất đủ vitamin D3, dẫn đến các vấn đề về xương và cơ bắp, bao gồm còi xương, bại liệt và giảm hiệu suất đẻ trứng.

Sự hiện diện của lưu huỳnh trong thức ăn

Một nguyên nhân khác gây thiếu vitamin D là sự có mặt của lưu huỳnh trong thức ăn của gà. Lưu huỳnh có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thu vitamin D, làm giảm hiệu quả của vitamin này trong cơ thể gà. Khi thức ăn chứa nhiều lưu huỳnh, việc hấp thu vitamin D sẽ bị cản trở, dẫn đến tình trạng thiếu hụt vitamin D và các bệnh liên quan đến sự thiếu hụt này.

Xem thêm: Các triệu chứng nhận biết sớm bệnh viêm ruột hoại tử ở gà

Hậu quả của bệnh thiếu vitamin D ở gà

Thiếu vitamin D không chỉ khiến gà bị còi xương, chân khèo mà còn gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng khác. Về lâu dài, bệnh này còn làm giảm sức đề kháng của gà, khiến chúng dễ nhiễm các bệnh khác.

Sự chậm lớn và yếu đuối

Gà mắc bệnh thiếu vitamin D thường gặp phải tình trạng ăn uống không hiệu quả, dẫn đến sự chậm lớn rõ rệt. Những con gà này có thể ăn nhiều nhưng vẫn còi cọc và phát triển chậm hơn so với bình thường. 

Sự thiếu hụt vitamin D làm giảm khả năng hấp thụ và sử dụng canxi, gây ảnh hưởng đến sự phát triển xương và cơ bắp. Kết quả là, gà dễ bị mắc các bệnh lý như bại liệt, do cơ thể không đủ sức khỏe và sự hỗ trợ cần thiết để duy trì các chức năng cơ bản.

Giảm hiệu suất đẻ trứng

Đối với gà đẻ, bệnh thiếu vitamin D gây ra sự giảm tỷ lệ đẻ trứng mỗi ngày. Gà bị thiếu vitamin D thường có thể sản xuất ít trứng hơn, và trứng đẻ ra có thể không đạt chất lượng tốt. Điều này không chỉ làm giảm hiệu suất chăn nuôi mà còn có thể dẫn đến việc gà bị loại bỏ hoặc không còn phù hợp để sử dụng trong sản xuất trứng do khả năng đẻ non.

Tỷ lệ chết phôi cao

Trứng giống từ những con gà thiếu vitamin D có thể gặp tỷ lệ chết phôi cao, đặc biệt là trong những ngày cuối của quá trình ấp trứng. Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển phôi thai. 

Vì vậy sự thiếu hụt vitamin này có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng trong quá trình phát triển của phôi. Tỷ lệ chết phôi cao không chỉ ảnh hưởng đến số lượng trứng nở thành con mà còn làm giảm hiệu quả của quy trình ấp trứng và chăn nuôi.

Điều trị bệnh thiếu vitamin D ở gà

Để điều trị bệnh thiếu vitamin D ở gà, có thể áp dụng các phương pháp điều trị bằng thuốc và bổ sung vitamin như sau:

Sử dụng thuốc premix

Một phương pháp hiệu quả là sử dụng các loại thuốc premix đặc biệt được thiết kế để điều trị thiếu vitamin D. Trong trường hợp bệnh thiếu vitamin D, cần tăng liều lượng của các thuốc premix này gấp 2 đến 3 lần so với liều khuyến cáo thông thường. 

Quy trình điều trị bằng thuốc premix nên được duy trì liên tục trong khoảng thời gian từ 3 đến 5 ngày. Việc tăng liều này giúp đảm bảo rằng gà nhận đủ lượng vitamin D cần thiết để khắc phục tình trạng thiếu hụt và hỗ trợ quá trình phục hồi sức khỏe.

Tiêm vitamin ADE hoặc D3

Đối với gà con, có thể lựa chọn phương pháp tiêm vitamin ADE hoặc D3 để cung cấp vitamin D trực tiếp vào cơ thể. Liều lượng tiêm cho gà con là 50 UI vitamin D3 cho mỗi kilogram thể trọng của gà. 

Đối với gà đẻ, liều lượng tiêm cần cao hơn, khoảng 100 UI vitamin D3 cho mỗi kilogram thể trọng. Việc tiêm vitamin nên được thực hiện liên tục trong khoảng thời gian từ 3 đến 5 ngày để đảm bảo gà có đủ lượng vitamin D cần thiết nhằm cải thiện tình trạng sức khỏe và khôi phục chức năng bình thường của cơ thể.

Cả hai phương pháp điều trị này đều có mục đích cung cấp đủ vitamin D cho gà để cải thiện tình trạng sức khỏe, ngăn ngừa các triệu chứng của bệnh thiếu vitamin D, và đảm bảo quá trình phục hồi diễn ra hiệu quả. Việc tuân thủ đúng liều lượng và thời gian điều trị là rất quan trọng để đạt được kết quả tốt nhất.

Xem thêm: Bí quyết giảm nguy cơ bệnh gan nhiễm mỡ gia cầm hiệu quả

Phòng bệnh thiếu vitamin D ở gà

Để phòng ngừa bệnh thiếu vitamin D ở gà, cần thực hiện các biện pháp bổ sung vitamin D và cải thiện điều kiện nuôi dưỡng như sau:

Bổ sung vitamin D3 vào thức ăn

Để đảm bảo gà nhận đủ vitamin D3 và phòng ngừa tình trạng thiếu hụt, nên bổ sung vitamin D3 vào khẩu phần ăn của gà theo tỷ lệ cụ thể:

Đối với gà con, bổ sung từ 1500 đến 2000 UI vitamin D3 cho mỗi kilogram thức ăn.

Đối với gà giò, liều lượng bổ sung là từ 1200 đến 2000 UI vitamin D3 cho mỗi kilogram thức ăn.

Đối với gà đẻ, cần bổ sung từ 2000 đến 3000 UI vitamin D3 cho mỗi kilogram thức ăn.

Sử dụng nguồn thực phẩm bổ sung

Ngoài việc thêm vitamin D3 trực tiếp vào thức ăn, có thể sử dụng các nguồn thực phẩm tự nhiên để cung cấp vitamin D cho gà. Các nguồn thực phẩm như dầu gan cá, men bia, rau xanh, và trứng có thể được trộn vào thức ăn của gà để bổ sung vitamin D3. 

Những thực phẩm này không chỉ cung cấp vitamin D mà còn cung cấp các dưỡng chất khác hỗ trợ sức khỏe tổng thể của gà.

Đảm bảo ánh sáng đầy đủ

Vitamin D có thể được dự trữ trong lớp mỡ của cơ thể gà và sự hình thành vitamin D3 có liên quan mật thiết đến tia cực tím từ ánh sáng tự nhiên. Do đó, việc cung cấp ánh sáng đầy đủ cho gà là rất quan trọng, đặc biệt là đối với gà đẻ. 

Đảm bảo chuồng nuôi có ánh sáng buổi sáng chiếu vào hoặc cho gà tiếp xúc với ánh sáng buổi sáng ít nhất 2 giờ mỗi ngày. Ánh sáng này giúp gà tổng hợp vitamin D3 tự nhiên và duy trì sức khỏe xương và cơ bắp.

Bằng cách thực hiện các biện pháp phòng ngừa này, bạn có thể bảo vệ gà khỏi bệnh thiếu vitamin D, duy trì sức khỏe tốt và nâng cao hiệu quả chăn nuôi.

Trong việc chăm sóc và quản lý sức khỏe đàn gà, việc phòng ngừa và điều trị bệnh thiếu vitamin D không thể bị bỏ qua. Việc hiểu rõ các triệu chứng của bệnh, nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu hụt vitamin này và áp dụng các biện pháp điều trị hợp lý sẽ giúp nâng cao sức khỏe và hiệu suất của gia cầm.

---