Bọ rùa có hại hay có lợi? Hãy đọc ngay để không bị lừa

Bọ rùa là một loại côn trùng nhỏ thường được bắt gặp trong khu vườn. Tuy nhiên, không phải bọ rùa nào cũng là bạn của nhà vườn. Bài viết này sẽ giúp bạn phân biệt bọ rùa có lợi và bọ rùa hại, đồng thời chia sẻ bí quyết thu hút bọ rùa có lợi cho khu vườn của bạn.

Giới thiệu về bọ rùa

Dưới đây là giới thiệu tổng quan về bọ rùa.

Bọ rùa là gì?

Bọ rùa, hay còn gọi là bọ cánh cam, là một họ côn trùng thuộc bộ Cánh cứng (Coleoptera), lớp Sâu bọ (Insecta). Tên khoa học của họ này là Coccinellidae. Hiện nay, trên thế giới đã ghi nhận hơn 6.000 loài bọ rùa khác nhau, phân bố rộng khắp trên toàn cầu, đặc biệt phong phú ở vùng nhiệt đới, trong đó có Việt Nam.

Bọ rùa có hình dạng đặc trưng dễ nhận biết với thân hình tròn như cái trống, phủ giáp trụ, thường có màu sặc sỡ như đỏ, cam, vàng,… Điểm nổi bật trên mặt lưng của cánh bọ rùa là các đốm màu đen (số lượng đốm có thể thay đổi tùy theo loài). Kích thước của bọ rùa tương đối nhỏ, chỉ dao động từ 5 đến 6 mm.

Đặc điểm chung của bọ rùa

Thân hình:Bọ rùa có hình dạng đặc trưng với thân hình tròn như cái trống, phủ giáp trụ. Kích thước của bọ rùa tương đối nhỏ, chỉ dao động từ 5 đến 6 mm.

Màu sắc:Bọ rùa thường có màu sặc sỡ như đỏ, cam, vàng,… Điểm nổi bật trên mặt lưng của cánh bọ rùa là các đốm màu đen (số lượng đốm có thể thay đổi tùy theo loài).

Cấu tạo:Bọ rùa có 6 chân, 2 râu và 1 cặp cánh cứng.

Vòng đời:Bọ rùa trải qua vòng đời biến thái hoàn toàn, gồm 4 giai đoạn: Trứng, ấu trùng, nhộng và trưởng thành.

Thức ăn:Bọ rùa là loài côn trùng ăn thịt, thức ăn chính của chúng là rệp, rệp vảy, nhện – những loài gây hại cho cây trồng.

Lợi ích:Nhờ khả năng tiêu diệt các loài côn trùng gây hại, bọ rùa được xem là thiên địch có ích trong nông nghiệp, góp phần bảo vệ cây trồng và môi trường.

Phân loại bọ rùa

Bọ rùa có lợi

Thường có màu sặc sỡ như đỏ, cam, vàng,…

Có các đốm đen trên cánh (số lượng đốm có thể thay đổi tùy theo loài).

ấu trùng có màu đen hoặc cam với các đốm đen.

Hoạt động mạnh và di chuyển nhanh.

Ăn thịt các loài côn trùng gây hại cho cây trồng, như rệp, rệp vảy, nhện.

ấu trùng cũng ăn thịt rệp và các loại côn trùng nhỏ khác.

Có vai trò quan trọng trong việc kiểm soát dịch hại và bảo vệ cây trồng.

Bọ rùa có hại

Thường có màu nâu hoặc xám.

Không có đốm đen trên cánh.

ấu trùng có màu trắng hoặc xanh lá cây.

Di chuyển chậm chạp.

Ăn lá, hoa hoặc quả của cây trồng.

Gây hại cho cây trồng và làm giảm năng suất.

Tập tính của bọ rùa

Bọ rùa là loài côn trùng có nhiều tập tính độc đáo và thú vị. Dưới đây là một số tập tính nổi bật của bọ rùa.

Hoạt động

Bọ rùa hoạt động chủ yếu vào ban ngày, đặc biệt là vào sáng sớm hoặc chiều mát.

Chúng có khả năng bay lượn linh hoạt để tìm kiếm thức ăn và di chuyển đến các khu vực khác nhau.

Bọ rùa có tập tính sống theo bầy đàn, đặc biệt là trong giai đoạn ấu trùng.

Thức ăn

Bọ rùa là loài côn trùng ăn thịt, thức ăn chính của chúng là rệp, rệp vảy, nhện – những loài gây hại cho cây trồng.

Một con bọ rùa trưởng thành có thể ăn được hơn 100 con rệp mỗi ngày.

ấu trùng bọ rùa cũng ăn thịt rệp và các loại côn trùng nhỏ khác.

Sinh sản

Bọ rùa sinh sản bằng cách đẻ trứng.

Con cái thường đẻ trứng ở mặt sau của lá cây.

Trứng bọ rùa có màu vàng hoặc cam, hình bầu dục hoặc tròn, dài khoảng 1 đến 1,5 mm.

Sau khoảng 1 tuần, trứng nở ra ấu trùng.

Vòng đời

Bọ rùa trải qua vòng đời biến thái hoàn toàn, gồm 4 giai đoạn: trứng, ấu trùng, nhộng và trưởng thành.

Giai đoạn ấu trùng là giai đoạn dài nhất trong vòng đời của bọ rùa, kéo dài khoảng 2 đến 3 tuần.

Sau khi trải qua giai đoạn nhộng, bọ rùa trưởng thành sẽ chui ra khỏi nhộng và bắt đầu cuộc sống mới.

Bọ rùa trưởng thành có tuổi thọ trung bình khoảng 1 năm.

Tập tính khác

Bọ rùa có khả năng tiết ra một chất độc màu vàng để tự vệ khi bị tấn công.

Một số loài bọ rùa có tập tính giả chết khi gặp nguy hiểm.

Bọ rùa đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ môi trường và hệ sinh thái.

Lợi ích của bọ rùa trong nông nghiệp

Bọ rùa, hay còn gọi là bọ cánh cam, là một họ côn trùng thuộc bộ Cánh cứng (Coleoptera), lớp Sâu bọ (Insecta). Chúng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong nông nghiệp nhờ những lợi ích to lớn sau.

Kiểm soát dịch hại hiệu quả

Bọ rùa là thiên địch tự nhiên của nhiều loại côn trùng gây hại cho cây trồng như rệp, rệp vảy, nhện đỏ, ve sầu,…

Một con bọ rùa trưởng thành có thể tiêu diệt hàng trăm con rệp mỗi ngày, góp phần giảm thiểu thiệt hại do côn trùng gây hại và bảo vệ mùa màng.

So với việc sử dụng thuốc trừ sâu hóa học, bọ rùa là phương pháp kiểm soát dịch hại an toàn, hiệu quả, lâu dài và thân thiện với môi trường.

Thay thế thuốc trừ sâu hóa học

Việc sử dụng bọ rùa giúp giảm thiểu lượng thuốc trừ sâu hóa học sử dụng trong nông nghiệp, góp phần bảo vệ môi trường và sức khỏe con người.

Thuốc trừ sâu hóa học có thể gây ô nhiễm môi trường, gây hại cho các loài sinh vật khác và ảnh hưởng đến sức khỏe con người nếu tiếp xúc lâu dài.

Bọ rùa là giải pháp thay thế an toàn và hiệu quả cho thuốc trừ sâu hóa học, góp phần hướng đến nền nông nghiệp bền vững.

Tăng năng suất cây trồng

Khi các loài côn trùng gây hại được kiểm soát hiệu quả bởi bọ rùa, cây trồng sẽ phát triển khỏe mạnh hơn, ít sâu bệnh và cho năng suất cao hơn.

Bọ rùa góp phần đảm bảo an ninh lương thực và nâng cao chất lượng cuộc sống của con người.

Đa dạng hóa hệ sinh thái

Bọ rùa là một phần quan trọng của hệ sinh thái tự nhiên.

Sự hiện diện của bọ rùa giúp duy trì sự cân bằng sinh thái và góp phần bảo vệ môi trường.

Bọ rùa là nguồn thức ăn cho nhiều loài động vật khác như chim, thằn lằn,… góp phần đa dạng hóa hệ sinh thái.

Dễ nuôi và nhân giống

Bọ rùa có thể được nuôi và nhân giống tương đối dễ dàng.

Chúng có thể được nuôi trong các lồng hoặc hộp có chứa thức ăn là rệp, rệp vảy hoặc các loại côn trùng gây hại khác.

Việc nuôi bọ rùa giúp cung cấp nguồn thiên địch dồi dào cho việc kiểm soát dịch hại trong nông nghiệp.

Biện pháp thu hút và bảo vệ bọ rùa

Bọ rùa, hay còn gọi là bọ cánh cam, là một họ côn trùng thuộc bộ Cánh cứng (Coleoptera), lớp Sâu bọ (Insecta). Chúng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong nông nghiệp nhờ khả năng tiêu diệt các loài côn trùng gây hại cho cây trồng. Dưới đây là một số biện pháp thu hút và bảo vệ bọ rùa.

Trồng các loại cây thu hút bọ rùa

Bọ rùa bị thu hút bởi một số loại cây có hoa hoặc phấn hoa, chẳng hạn như:

• Hoa cúc vạn thọ
• Hoa cải dưa
• Rau ngò
• Rau mùi
• Hoa hướng dương
• Hoa loa kèn

Nên trồng xen kẽ các loại cây thu hút bọ rùa với các loại cây trồng khác để tạo môi trường sống thuận lợi cho bọ rùa.

Cung cấp thức ăn cho bọ rùa

Bọ rùa là loài ăn thịt, thức ăn chính của chúng là rệp, rệp vảy, nhện.

Nên trồng xen kẽ các loại cây trồng dễ bị rệp tấn công với các loại cây thu hút bọ rùa để bọ rùa có nguồn thức ăn dồi dào.

Có thể nuôi rệp vảy trên một số cây trồng khác để cung cấp thức ăn cho bọ rùa.

Hạn chế sử dụng thuốc trừ sâu hóa học

Thuốc trừ sâu hóa học có thể giết chết bọ rùa và các loài thiên địch khác.

Nên hạn chế sử dụng thuốc trừ sâu hóa học và chỉ sử dụng khi thực sự cần thiết.

Nếu sử dụng thuốc trừ sâu hóa học, nên chọn loại ít độc hại cho bọ rùa và sử dụng vào ban đêm khi bọ rùa đã về tổ.

Tạo nơi trú ẩn cho bọ rùa

Bọ rùa cần có nơi trú ẩn để sinh sống và phát triển.

Nên tạo các nơi trú ẩn cho bọ rùa như:

• Đống rơm rạ
• Cành cây khô
• Hốc đá
• Nhà gỗ

Nên đặt các nơi trú ẩn cho bọ rùa gần với các loại cây trồng có rệp để bọ rùa dễ dàng tìm kiếm thức ăn.

Bảo vệ môi trường sống của bọ rùa

Bọ rùa cần có môi trường sống sạch sẽ và an toàn để phát triển.

Nên bảo vệ môi trường sống của bọ rùa bằng cách:

• Hạn chế ô nhiễm môi trường
• Tránh sử dụng các hóa chất độc hại
• Giữ gìn vệ sinh vườn tược

Việc bảo vệ môi trường sống của bọ rùa góp phần tăng số lượng bọ rùa và nâng cao hiệu quả kiểm soát dịch hại.

Cách kiểm soát bọ rùa có hại

Dưới đây là một số cách để kiểm soát Bọ rùa có hại.

Biện pháp phòng ngừa

Trồng xen kẽ các loại cây:Nên trồng xen kẽ các loại cây thu hút bọ rùa có lợi với các loại cây trồng khác để bọ rùa có lợi cạnh tranh thức ăn với bọ rùa có hại.

Sử dụng các loại lưới che chắn:Nên sử dụng các loại lưới che chắn để ngăn bọ rùa có hại xâm nhập vào vườn cây.

Vệ sinh vườn tược thường xuyên:Nên thường xuyên dọn dẹp vườn tược để loại bỏ các nơi trú ẩn của bọ rùa có hại.

Biện pháp thủ công

Thu gom bọ rùa có hại bằng tay:Nên thu gom bọ rùa có hại bằng tay và tiêu diệt chúng.

Sử dụng bẫy:Có thể sử dụng các loại bẫy để bẫy bọ rùa có hại.

Biện pháp sinh học

Sử dụng các loại vi sinh vật:Một số loại vi sinh vật có thể được sử dụng để tiêu diệt bọ rùa có hại, chẳng hạn như nấm Beauveria bassiana và vi khuẩn Bacillus thuringiensis.

Sử dụng các loại côn trùng có ích:Một số loại côn trùng có ích có thể được sử dụng để tiêu diệt bọ rùa có hại, chẳng hạn như ong bắp cày và kiến.

Biện pháp hóa học

Sử dụng các loại thuốc trừ sâu:Nên sử dụng các loại thuốc trừ sâu có chọn lọc để tiêu diệt bọ rùa có hại mà không gây hại cho bọ rùa có lợi.

Lưu ý:Chỉ nên sử dụng thuốc trừ sâu khi thực sự cần thiết và tuân thủ đúng hướng dẫn sử dụng.

Bọ rùa có thể là bạn hoặc thù của nhà vườn, tùy thuộc vào loài bọ rùa. Áp dụng những bí quyết trong bài viết này để thu hút bọ rùa có lợi, bảo vệ khu vườn của bạn khỏi sự tấn công của rệp và sâu bọ gây hại. Hãy biến khu vườn của bạn thành môi trường sống lý tưởng cho bọ rùa có lợi!

---

---