Chó Phú Quốc – Nguồn gốc, đặc điểm và cách chăm sóc tốt nhất
Nhắc đến chó Phú Quốc, người ta không khỏi cảm thấy tự hào về một giống chó bản địa độc đáo, mang đậm dấu ấn lịch sử và văn hóa của dân tộc. Nổi tiếng với ngoại hình đặc biệt cùng những phẩm chất quý giá, chó Phú Quốc xứng đáng là một trong “Tứ đại quốc khuyển” của Việt Nam
Nguồn gốc chó Phú Quốc
Chó Phú Quốc, còn được gọi là chó xoáy Phú Quốc, là một giống chó đặc trưng của đảo Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang, Việt Nam. Dù nổi tiếng và được biết đến rộng rãi, nhưng nguồn gốc chính xác của giống chó này vẫn còn là một chủ đề gây tranh cãi và chưa được xác định rõ ràng.
Một số nghiên cứu và quan điểm cho rằng chó Phú Quốc có thể xuất phát từ một giống chó lông xoáy của Pháp. Những con chó này có thể đã bị lạc khi được đưa đến đảo và sau đó phát triển thành một giống chó hoang đặc trưng của địa phương.
Trái lại, có ý kiến khác cho rằng nguồn gốc của chúng có thể liên quan đến giống chó lông xoáy của Thái Lan, dựa trên một số đặc điểm ngoại hình và di truyền tương đồng.
Để ghi nhận và bảo tồn giá trị của giống chó đặc biệt này, vào năm 2008, Hiệp hội Chó giống quốc gia Việt Nam đã chính thức đăng ký chó Phú Quốc với Hiệp hội Chó giống Quốc Tế. Việc này nhằm mục đích công nhận giống chó Phú Quốc là một phần di sản và tài sản quý giá của Việt Nam, đồng thời đưa chúng đến với cộng đồng yêu chó trên toàn thế giới.
Có mấy loại chó Phú Quốc?
Theo người dân sống lâu năm trên đảo Phú Quốc, giống chó Phú Quốc được chia thành bốn loại dựa trên màu lông: vện cọp, vàng lửa, đen tuyền và đốm. Tuy nhiên, hiện nay nhiều chú chó Phú Quốc được sinh ra với màu lông đã có sự lai tạp, không còn thuần chủng như trước. Điều này có thể ảnh hưởng đến các đặc điểm truyền thống và đặc trưng của giống chó này.
Đặc điểm nhận dạng của chó Phú Quốc
Đặc điểm ngoại hình
Chó Phú Quốc có thân hình thon gọn và săn chắc, với các đặc điểm ngoại hình nổi bật như sau:
- Cơ bắp rắn chắc, con đực trưởng thành nặng khoảng 15-20 kg, con cái 12-18 kg. Chiều cao dao động từ 48-55 cm.
- Đầu nhỏ tròn, trán có nếp nhăn khi chú ý, giữa trán có vệt lõm theo chiều dọc.
- Mắt hình hạt hạnh nhân, hơi xếch, viền đen.
- Cổ dài, không có nếp nhăn.
- Mõm dài vừa, sống mũi thẳng, tai dài, mỏng và dựng lên.
- Lưỡi có đốm đen hoặc đen.
- Đuôi nhỏ, cong hình cánh cung.
- Vòng xoáy ở lưng với màu lông cơ bản: đen, vàng, vện và đốm.
- Chân cao, thẳng và thon.
- Bộ lông ngắn, cứng, mượt, không đều, lông đuôi và xoáy lưng dài hơn các phần khác, ôm sát cơ thể.
Đặc điểm tính cách
Chó Phú Quốc là giống chó rất thông minh, nhanh nhẹn và trung thành. Chúng học nhanh và tuân theo mọi mệnh lệnh của chủ. Nếu không có sự đồng ý của chủ, người lạ có thể bị tấn công khi xâm nhập vào khu vực chúng canh gác.
Chó Phú Quốc không ăn thức ăn từ người lạ, chỉ ăn từ tay chủ. Chúng cảnh giác với người lạ nhưng thân thiện với người trong nhà, luôn làm hài lòng chủ nhân. Chúng cũng là giống chó săn giỏi, đặc biệt là trong việc bắt chuột.
Cách chăm sóc chó Phú Quốc
Môi trường sống
Chó Phú Quốc là một giống chó có nguồn gốc từ đảo Phú Quốc, nơi mà chúng đã sống tự nhiên trong môi trường hoang dã từ lâu đời. Do đó, chúng có bản tính hoang dã mạnh mẽ và khả năng tự kháng bệnh cao hơn so với nhiều giống chó khác. Môi trường nuôi chó Phú Quốc cần phải gần gũi với thiên nhiên để đảm bảo chúng cảm thấy thoải mái và phát triển tốt nhất.
Chó Phú Quốc có thể chịu đựng được điều kiện khắc nghiệt, nhưng nếu chúng được nuôi ở đất liền, đặc biệt là ở miền Bắc nơi thời tiết không ấm áp như đảo, bạn cần đặc biệt chú ý đến nhiệt độ và bảo vệ chúng khỏi các căn bệnh đường ruột, đặc biệt là khi chúng còn là chó con.
Do tổ tiên chúng đã sống trên đảo trong môi trường nắng gió, khoảng không rộng lớn, bạn nên cung cấp cho chúng một không gian sống có đủ không gian để chúng có thể thoải mái chạy nhảy, đào hang và tìm kiếm thức ăn. Nuôi chó Phú Quốc gần gũi với tự nhiên sẽ giúp chúng phát triển và giữ được sức khỏe tốt hơn.
Tóm lại, nuôi chó Phú Quốc đòi hỏi một môi trường gần gũi với thiên nhiên và đáp ứng các điều kiện về không gian và nhiệt độ phù hợp với bản tính hoang dã của chúng. Việc này sẽ giúp chúng có một cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc.
Chế độ dinh dưỡng
Để nuôi chó Phú Quốc một cách hợp lý và đảm bảo chúng nhận đủ các chất dinh dưỡng cần thiết, bạn có thể áp dụng các nguyên tắc và khẩu phần ăn phù hợp cho từng giai đoạn phát triển của chúng như sau:
Các chất dinh dưỡng cần thiết:
Protein: Đây là thành phần cần thiết để cung cấp năng lượng cho chó và hỗ trợ phát triển cơ bắp. Chó Phú Quốc cần lượng protein đủ để phát triển một cách toàn diện.
Vitamin: Vitamin đóng vai trò quan trọng trong hệ thống miễn dịch và sức khỏe chung của chó. Các loại thực phẩm như cá, khoai lang, cà rốt, bí đỏ chứa nhiều vitamin cần thiết.
Chất béo: Là nguồn năng lượng dự trữ và giúp hấp thu các loại vitamin tan trong mỡ. Chất béo tốt có thể được tìm thấy trong thịt bò, dầu oliu, và các loại hạt.
Chất xơ: Giúp cân bằng dinh dưỡng và hỗ trợ hệ tiêu hóa của chó. Để ngăn ngừa táo bón, cần bổ sung đủ chất xơ trong khẩu phần ăn.
Khẩu phần ăn theo từng giai đoạn:
Dưới 2 tháng tuổi: Chó con thường vẫn được cho bú mẹ. Nếu cần cho ăn thêm, bạn có thể nấu cháo loãng hoặc thức ăn dặm nhẹ để bổ sung dinh dưỡng.
Từ 2 – 4 tháng tuổi: Bạn nên chia nhỏ bữa ăn và cung cấp từ 4 – 5 bữa mỗi ngày. Mỗi bữa khoảng 300 – 400g thức ăn để đảm bảo chó nhận đủ dinh dưỡng cho giai đoạn phát triển nhanh chóng này.
Từ 4 – 6 tháng tuổi: Giảm số lượng bữa ăn xuống còn 3 bữa/ngày nhưng tăng lượng thức ăn lên khoảng 500 – 600g mỗi bữa.
Từ 6 tháng tuổi trở lên: Chó Phú Quốc có thể ăn 2 bữa/ngày vào trưa và tối. Lượng thức ăn mỗi bữa nên được tăng lên để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của chúng khi chúng đã lớn.
Ngoài ra, bạn cũng có thể bổ sung khẩu phần ăn của chó bằng xương mềm để cung cấp canxi và giúp phát triển sức nhai của chúng. Hạn chế cho chó ăn các thức ăn chế biến sẵn và có nhiều tinh bột để tránh tình trạng tiêu hoá không tốt.
Nuôi chó Phú Quốc đúng cách không chỉ giúp chúng phát triển khỏe mạnh mà còn giữ được tính cách hoang dã và tự nhiên của giống chó này.
Cách vệ sinh lông
Chó Phú Quốc là một giống chó dễ chăm sóc với bộ lông ngắn và không cần phải cắt tỉa thường xuyên như những giống có lông dài. Bởi vì lông của chúng ngắn và mượt, nó ít bám bụi bẩn và dễ dàng vệ sinh.
Khí hậu nóng ẩm của Việt Nam là môi trường lý tưởng để chó Phú Quốc phát triển. Tuy nhiên, dù khá chịu nhiệt, việc tắm gội cho chúng vẫn cần được thực hiện thường xuyên để giữ cho lông sạch và ngăn ngừa các vấn đề về da như nấm da, viêm da.
Dưới đây là một số lưu ý khi tắm và chăm sóc chó Phú Quốc:
Tắm gội: Chó Phú Quốc nên được tắm gội khoảng mỗi 1-2 tuần một lần, tùy thuộc vào mức độ bẩn của lông và hoạt động của chó. Sử dụng sản phẩm tắm gội dịu nhẹ, không chứa hóa chất quá mạnh để không làm hại da lông của chúng.
Vệ sinh tai và móng: Hãy kiểm tra và làm sạch tai và móng của chó thường xuyên. Điều này giúp ngăn ngừa các vấn đề tai nấm và bảo vệ khỏi sự phát triển quá nhanh của móng.
Kiểm tra da lông: Thường xuyên kiểm tra da lông của chó để phát hiện sớm các dấu hiệu của các vấn đề da như viêm da, nấm da, hoặc côn trùng cắn. Nếu phát hiện các vấn đề này, hãy đưa chó đến thú y để có điều trị kịp thời.
Sức khỏe, độ tuổi trung bình của chó Phú Quốc
Chó Phú Quốc là một giống chó rắn chắc và khỏe mạnh, thường ít bị các bệnh lý nghiêm trọng. Tuy nhiên, vẫn có một số bệnh cần chủ nuôi chú ý để bảo vệ sức khỏe của chúng:
Viêm đường ruột: Đây là bệnh phổ biến ở chó Phú Quốc khi môi trường sống bị thay đổi đột ngột. Chủ yếu do sự thay đổi trong chế độ ăn uống hoặc môi trường nuôi dưỡng. Để ngăn ngừa, nên duy trì chế độ ăn uống ổn định và sạch sẽ, tránh cho chó ăn quá nhiều đồ ăn ngọt, mỡ.
Bệnh về đường hô hấp: Do chó Phú Quốc sống ở môi trường nhiệt đới, nên khi tiếp xúc với thời tiết quá lạnh có thể dễ bị nhiễm các bệnh về đường hô hấp. Cần bảo vệ chó khỏi gió lạnh và nước ẩm, đặc biệt là vào mùa đông.
Bệnh dại: Đây là một bệnh nguy hiểm do virus Rabies gây ra. Chó Phú Quốc cũng có nguy cơ mắc bệnh dại nếu không được tiêm phòng định kỳ và không có biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Việc tiêm phòng đầy đủ và định kỳ là cách tốt nhất để bảo vệ chó và cả con người khỏi bệnh dại.
Ngoài các bệnh này, các biện pháp chăm sóc và giám sát sức khỏe thường xuyên cũng rất quan trọng để phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe khác và điều trị kịp thời. Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào từ chó Phú Quốc của mình, hãy đưa chúng đến thăm bác sĩ thú y để được khám và điều trị.
Việc chăm sóc đúng cách sẽ giúp chó Phú Quốc sống khỏe mạnh và lâu dài hơn, với tuổi thọ trung bình từ 12 đến 15 năm.
Khi nuôi chó Phú Quốc, có một số lưu ý quan trọng để đảm bảo chúng khỏe mạnh:
Tẩy giun định kỳ: Điều này rất quan trọng để ngăn ngừa các vấn đề sức khỏe do giun sán gây ra. Chó Phú Quốc cần được tẩy giun định kỳ theo chỉ dẫn của bác sĩ thú y, đặc biệt là khi còn nhỏ và trong môi trường sống bất ổn.
Chế độ ăn uống: Tránh cho chó ăn thức ăn ôi thiu hoặc thức ăn đã quá hạn sử dụng để giảm nguy cơ các bệnh đường tiêu hóa. Nên cung cấp cho chó chế độ ăn uống đa dạng, giàu dinh dưỡng và sạch sẽ.
Tiêm phòng đầy đủ: Bao gồm các loại tiêm phòng như tiêm phòng dại và các loại tiêm phòng khác theo lịch trình của bác sĩ thú y. Điều này giúp bảo vệ chó khỏi các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, bảo vệ cả sức khỏe của con người.
Hạn chế khóa xích: Chó Phú Quốc là một giống chó hoang dã và năng động. Việc khóa xích chúng có thể làm tăng nguy cơ chúng trở nên bất an và hung dữ hơn. Thay vì khóa xích, hãy cung cấp cho chúng không gian di chuyển và vận động đầy đủ để duy trì sức khỏe thể chất và tinh thần.
Giá bán chó Phú Quốc
Giá bán chó Phú Quốc thuần chủng Việt Nam đang dao động như sau:
Màu đen/trắng: Giá khoảng 3 triệu đồng cho một bé chó Phú Quốc con khoảng 2 tháng tuổi. Đây là màu sắc phổ biến nhất và có mức giá thấp nhất trong các màu lông của chó Phú Quốc.
Màu vàng lửa: Giá từ 4 đến 5 triệu đồng. Màu vàng lửa cũng khá phổ biến và đẹp hơn màu đen/trắng, do đó có mức giá cao hơn một chút.
Màu vàng vện: Giá từ 5 đến 6 triệu đồng. Đây được coi là màu sắc đẹp nhất và hiếm hơn so với hai màu trên, nên có mức giá cao nhất trong các lựa chọn màu lông của chó Phú Quốc.
Các yếu tố khác cũng có thể ảnh hưởng đến giá của chó Phú Quốc bao gồm:
Giới tính: Chó đực thường có giá cao hơn so với chó cái vì chúng thường được coi là mạnh mẽ, nhanh nhẹn và có ngoại hình mạnh mẽ hơn.
Gen bố mẹ: Chó con có bố mẹ nổi tiếng, có nhiều đặc tính xuất sắc thường có giá cao hơn. Những con có xuất xứ từ dòng dõi nổi tiếng hoặc có giấy tờ chứng minh nguồn gốc rõ ràng có thể được đánh giá cao về giá trị.
Giấy tờ chứng minh nguồn gốc: Chó con có giấy tờ chứng minh nguồn gốc rõ ràng thường có giá từ 2 đến 4 lần cao hơn so với những con không có giấy tờ. Điều này đặc biệt quan trọng khi người nuôi muốn xuất khẩu chó ra nước ngoài hoặc cần đảm bảo nguồn gốc của chó.
Qua đó, giá bán chó Phú Quốc có thể dao động rộng tùy thuộc vào các yếu tố trên và từng điều kiện thị trường cụ thể.
Chó Phú Quốc không chỉ là một thú cưng đơn thuần mà còn là biểu tượng của lòng trung thành, sự dũng cảm và niềm tự hào dân tộc. Là giống chó bản địa quý hiếm, chó Phú Quốc ngày càng được ưa chuộng và khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế.