Nỗi ám ảnh gián đất – Đánh bay chỉ trong vòng 1 nốt nhạc
Gián đất – loài côn trùng đáng ghét, mang theo mầm bệnh và gây ra nhiều phiền toái cho cuộc sống con người. Chúng thường xuất hiện vào ban đêm, len lỏi vào nhà bếp, phòng ngủ, thậm chí cả thức ăn của chúng ta. Việc diệt gián đất là vô cùng cần thiết để bảo vệ sức khỏe và đảm bảo vệ sinh môi trường sống.
Gián đất là gì?
Gián đất, còn được gọi với nhiều tên khác như địa miết trùng, thổ miết trùng, địa ô quy, tiết tiết trùng, giá trùng, có tên khoa học là Eupolyphaga sinensis. Đây là một loài côn trùng không cánh thuộc chi Eupolyphaga, có nguồn gốc từ miền Tây Trung Quốc và Mông Cổ.
Vòng đời của gián đất
Gián đất trải qua ba giai đoạn chính trong vòng đời của mình: Trứng, ấu trùng và trưởng thành.
Giai đoạn trứng
Gián đất cái đẻ trứng trong những vỏ nang màu nâu sẫm, cứng cáp. Mỗi nang trứng có thể chứa từ 10 đến 40 trứng.
Trứng gián đất thường được đẻ ở những nơi tối, ẩm ướt như dưới các tảng đá, trong các đống phân chuồng hoặc trong các hốc tường.
Trứng nở sau khoảng 1-2 tuần, tùy thuộc vào điều kiện môi trường.
Giai đoạn ấu trùng
Ấu trùng gián đất còn được gọi là gián non.
Sau khi nở, ấu trùng gián đất có màu trắng sữa, mềm mại và không có cánh.
Ấu trùng trải qua 5 lần lột xác để phát triển thành gián trưởng thành.
Trong mỗi lần lột xác, ấu trùng sẽ thay lớp vỏ cũ bằng một lớp vỏ mới lớn hơn.
Giai đoạn ấu trùng kéo dài khoảng 2-3 tháng.
Giai đoạn trưởng thành
Gián đất trưởng thành có màu nâu sẫm hoặc nâu đen, thân hình bầu dục, dẹt.
Chúng có thể sống từ 6 tháng đến 1 năm.
Gián đất trưởng thành có khả năng sinh sản và tiếp tục vòng đời.
Đặc điểm của gián đất
Kích thước: Gián đất trưởng thành có kích thước trung bình từ 20-35mm, thân hình bầu dục, màu nâu sậm hoặc nâu đen.
Hình dạng: Chúng không có cánh, thay vào đó có lớp vỏ cứng bảo vệ cơ thể.
Di chuyển: Gián đất di chuyển bằng cách bò khá nhanh.
Thức ăn: Loài này ăn tạp, thức ăn của chúng bao gồm các loại mầm cây, đọt non, cám gạo, xác động vật phân hủy, thực phẩm thối rữa,…
Nơi sinh sống: Gián đất thường sống trong môi trường ẩm ướt, tối tăm như hố rác, cống rãnh, dưới gầm tủ,…
Tập tính sinh sống
Môi trường sống: Gián đất ưa thích môi trường ẩm ướt, tối tăm và có nhiều thức ăn. Chúng thường sống trong các hố rác, cống rãnh, dưới gầm tủ, chuồng trại, nhà kho,…
Hoạt động: Gián đất hoạt động chủ yếu vào ban đêm. Ban ngày, chúng thường ẩn náu trong các khe hở, kẽ nứt.
Di chuyển: Gián đất di chuyển bằng cách bò khá nhanh.
Thức ăn: Loài này ăn tạp, thức ăn của chúng bao gồm các loại mầm cây, đọt non, cám gạo, xác động vật phân hủy, thực phẩm thối rữa,…
Sinh sản: Gián đất sinh sản bằng cách đẻ trứng. Mỗi con gián đất trưởng thành có thể đẻ từ 20-30 quả trứng trong một ổ. Sau khoảng 20-30 ngày, trứng nở thành gián con. Gián con trải qua nhiều lần lột xác để trở thành gián trưởng thành.
Tập tính xã hội
Sống theo bầy đàn: Gián đất thường sống theo bầy đàn, có thể lên đến hàng trăm con.
Giao tiếp: Gián đất giao tiếp với nhau bằng các pheromone và tín hiệu xúc giác.
Phân cấp: Trong bầy đàn gián đất, có một con gián đầu đàn chịu trách nhiệm điều khiển và dẫn dắt cả đàn.
Dấu hiệu nhận biết gián đất
Dưới đây là một số dấu hiệu nhận biết khi nhà bạn có gián đất.
Đường hầm bùn
Đây là dấu hiệu phổ biến nhất của sự hiện diện gián đất. Gián đất tạo ra những đường hầm bùn này để di chuyển trong nhà và bảo vệ bản thân khỏi những kẻ săn mồi.
Đường hầm thường có màu nâu hoặc đen, và có thể được tìm thấy trên tường, sàn nhà, dọc theo gờ chân tường và thậm chí cả trong đồ nội thất.
Hoạt động của gián
Gián đất thường hoạt động vào ban đêm, vì vậy bạn có thể nhìn thấy chúng di chuyển xung quanh nhà vào ban đêm hoặc sáng sớm.
Chúng cũng có thể bị thu hút bởi ánh sáng, vì vậy bạn có thể thấy chúng xung quanh đèn hoặc cửa sổ.
Phân gián
Phân gián đất nhỏ, hình viên, có màu nâu hoặc đen.
Bạn có thể tìm thấy phân gián ở những nơi gián thường xuyên lui tới, chẳng hạn như gần nguồn thức ăn, nước hoặc nơi trú ẩn.
Tổ gián
Gián đất thường làm tổ dưới lòng đất, nhưng đôi khi chúng cũng có thể làm tổ trong nhà.
Tổ gián thường được làm bằng bùn, gỗ và các vật liệu khác.
Bạn có thể tìm thấy tổ gián trong những khu vực tối, ẩm ướt, chẳng hạn như tầng hầm, gác mái hoặc bên dưới đồ nội thất.
Gỗ bị hư hại
Gián đất ăn gỗ, vì vậy bạn có thể nhìn thấy dấu hiệu hư hại gỗ do gián gây ra
Chẳng hạn như lỗ nhỏ trên bề mặt gỗ hoặc gỗ bị mòn.
Âm thanh
Gián đất đôi khi có thể tạo ra tiếng ồn gõ hoặc cào khi chúng di chuyển trong tường
Trong đồ nội thất nếu bạn có nghe thấy tiếng ồn thì đó cũng là dấu hiệu của gián đất.
Tác hại của gián đất
Dưới đây là một số tác hại của gián đất.
Truyền bệnh
Gián đất là vật trung gian truyền nhiều bệnh nguy hiểm cho con người, bao gồm:
- Tiêu chảy: Gián mang theo vi khuẩn E. coli, Salmonella và Shigella, có thể gây ra tiêu chảy, nôn mửa và chuột rút.
- Dịch tả: Gián có thể mang vi khuẩn Vibrio cholerae, gây ra bệnh dịch tả.
- Nhiễm trùng đường tiết niệu: Gián có thể mang vi khuẩn Escherichia coli (E. coli), có thể gây ra nhiễm trùng đường tiết niệu.
- Nhiễm trùng da: Gián có thể mang vi khuẩn Staphylococcus aureus, có thể gây ra nhiễm trùng da.
- Dị ứng: Phân và nước bọt của gián đất có thể gây ra dị ứng ở một số người.
Phá hoại tài sản
Gián đất là loài ăn tạp, chúng ăn nhiều loại thức ăn, bao gồm cả gỗ, giấy, quần áo và các vật liệu khác.
Chúng có thể gây thiệt hại đáng kể cho tài sản trong nhà, đặc biệt là sách, tranh ảnh và đồ nội thất bằng gỗ.
Gây mất mỹ quan
Gián đất là loài côn trùng gây khó chịu và phiền hà. Chúng thường xuất hiện vào ban đêm và có thể bò trên người khi bạn đang ngủ.
Sự hiện diện của gián đất có thể làm mất mỹ quan và khiến bạn cảm thấy khó chịu.
Ảnh hưởng đến môi trường
Gián đất có thể cạnh tranh thức ăn với các loài động vật khác và gây hại cho hệ sinh thái.
Chúng cũng có thể truyền nhiễm các loại nấm và vi khuẩn có hại cho cây trồng.
Cách diệt gián đất hiệu quả
Có nhiều cách để diệt gián đất, bao gồm.
Phương pháp thủ công
Bẫy gián: Có nhiều loại bẫy gián khác nhau trên thị trường, chẳng hạn như bẫy keo, bẫy dính và bẫy bằng bơ đậu phộng. Bẫy gián là một cách hiệu quả để loại bỏ gián đất, đặc biệt là đối với những đàn nhỏ.
Giết gián bằng tay: Bạn có thể giết gián đất bằng tay, nhưng điều này có thể nguy hiểm nếu bạn bị dị ứng với gián.
Hút bụi: Bạn có thể sử dụng máy hút bụi để hút gián đất và trứng của chúng. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải vứt bỏ túi máy hút bụi ngay lập tức để tránh cho gián trốn thoát.
Phương pháp hóa học
Thuốc diệt côn trùng dạng xịt: Bạn có thể sử dụng thuốc diệt côn trùng dạng xịt để diệt gián đất. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và tuân thủ các biện pháp phòng ngừa an toàn.
Thuốc diệt côn trùng dạng mồi: Thuốc diệt côn trùng dạng mồi có chứa thức ăn thu hút gián. Khi gián ăn mồi, chúng sẽ bị nhiễm độc và chết. Thuốc diệt côn trùng dạng mồi là một cách hiệu quả để diệt gián đất, đặc biệt là đối với những đàn lớn.
Bột axit boric: Axit boric là một chất độc đối với gián. Bạn có thể rắc bột axit boric ở những nơi gián thường lui tới. Gián sẽ ăn phải bột axit boric và chết.
Phương pháp sinh học
Bọ xít ăn thịt gián: Bọ xít ăn thịt gián là loài côn trùng săn mồi gián đất. Bạn có thể mua bọ xít ăn thịt gián tại các cửa hàng bán vật tư nông nghiệp.
Nấm Beauveria bassiana: Nấm Beauveria bassiana là một loại nấm gây bệnh cho gián. Bạn có thể phun hoặc rắc bào tử nấm Beauveria bassiana ở những nơi gián thường lui tới. Gián sẽ tiếp xúc với bào tử nấm và chết.
Cách phòng ngừa gián đất xâm nhập
Dưới đây là một số phương pháp phòng ngừa gián đất xâm nhập ngôi nhà của bạn.
Loại bỏ nguồn thức ăn và nước
Vệ sinh nhà cửa thường xuyên, đặc biệt là khu vực bếp núc và phòng ăn. Cất giữ thức ăn trong hộp kín và đảm bảo không để thức ăn thừa vương vãi.
Đảm bảo thùng rác có nắp đậy kín và thường xuyên đổ rác.
Loại bỏ nước đọng trong nhà, ví dụ như nước trong khay đựng nước dưới tủ lạnh hoặc nước trong đĩa cây cảnh.
Sửa chữa vòi nước bị rò rỉ và đường ống nước bị hỏng.
Loại bỏ nơi trú ẩn
Giữ nhà cửa gọn gàng, loại bỏ các vật dụng không cần thiết có thể tạo nơi trú ẩn cho gián đất.
Cắt tỉa cây cối và bụi rậm xung quanh nhà để hạn chế gián đất xâm nhập từ bên ngoài.
Bịt kín các khe hở và lỗ nhỏ trên tường, sàn nhà, cửa sổ và cửa ra vào.
Sử dụng lưới chống côn trùng cho cửa sổ và cửa ra vào.
Sử dụng các biện pháp tự nhiên
Lá nguyệt quế: Gián đất không thích mùi hương của lá nguyệt quế. Bạn có thể đặt lá nguyệt quế ở những nơi gián thường lui tới để đuổi chúng đi.
Tinh dầu bạc hà: Gián đất cũng không thích mùi hương của tinh dầu bạc hà. Bạn có thể pha loãng tinh dầu bạc hà với nước và xịt vào những nơi gián thường lui tới.
Bột ớt: Bột ớt có thể gây kích ứng cho gián đất. Bạn có thể rắc bột ớt ở những nơi gián thường lui tới.
Tỏi: Gián đất cũng không thích mùi hương của tỏi. Bạn có thể đặt những tép tỏi ở những nơi gián thường lui tới.
Sử dụng dịch vụ kiểm soát côn trùng chuyên nghiệp
Nếu bạn có vấn đề về gián đất nghiêm trọng, bạn nên liên hệ với dịch vụ kiểm soát côn trùng chuyên nghiệp.
Các chuyên gia sẽ có thể đánh giá tình hình và đưa ra giải pháp phù hợp để loại bỏ gián đất khỏi nhà bạn.
Gián đất là một vấn đề nan giải, nhưng với những kiến thức và phương pháp diệt gián đất hiệu quả được chia sẻ trong bài viết này, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát và loại bỏ chúng khỏi nhà của mình. Hãy áp dụng ngay những bí quyết trên để bảo vệ sức khỏe và tạo môi trường sống an toàn cho bản thân và gia đình.