Mách bạn 5 điều thú vị về ruồi trâu có thể bạn chưa hề biết

Ruồi trâu là một loại côn trùng thường xuất hiện tại những nơi nuôi gia súc, đặc biệt là chuồng trại bẩn thỉu, ẩm ướt. Chúng hút máu gia súc, khiến gia súc còi cọc, suy giảm sức khỏe và thậm chí chết nếu không được xử lý kịp thời. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách tiêu diệt ruồi trâu hiệu quả, bảo vệ đàn gia súc của bạn và đảm bảo năng suất chăn nuôi.

Giới thiệu về ruồi trâu

Ruồi trâu, còn gọi là ruồi bot, là một họ ruồi lớn, có tên khoa học là Tabanidae. Chúng có thể được tìm thấy trên khắp thế giới, với hơn 4.500 loài đã được biết đến, trong đó hơn 1.000 loài thuộc chi Tabanus.

Đặc điểm nhận dạng

Kích thước: Ruồi trâu trưởng thành có thể dài từ 10 đến 25 mm, với thân hình to lớn và mập mạp.

Màu sắc: Thường có màu nâu, đen hoặc xám, với các đốm hoặc vằn trên cơ thể.

Mắt: Mắt to, thường có màu xanh lá cây hoặc đen.

Cánh: Cánh trong suốt, có các đường gân sẫm màu.

Miệng: Miệng nhọn, có cấu trúc thích nghi để hút máu.

Hành vi

Ruồi trâu hoạt động chủ yếu vào ban ngày, đặc biệt là trong điều kiện nóng ẩm.Chúng thường sống gần các khu vực có nước, chẳng hạn như hồ, sông, suối và đầm lầy.Ruồi trâu đực ăn phấn hoa và mật hoa, trong khi ruồi trâu cái hút máu của động vật có vú, bao gồm cả gia súc, ngựa, chó, mèo và con người.Vết cắn của ruồi trâu có thể rất đau và gây ngứa, sưng đỏ. Trong một số trường hợp, chúng có thể truyền bệnh cho người và động vật, chẳng hạn như bệnh than, bệnh triệt, và bệnh sốt rét ngựa.

Phân loại

Họ Ruồi trâu được chia thành 3 phân họ chính:

• Chrysopsinae:Loài ruồi nhỏ, có mắt to và cánh ngắn.
• Pangoniinae:Loài ruồi lớn, có cánh dài và thân hình mảnh mai.
• Tabaninae:Loài ruồi phổ biến nhất, có kích thước và hình dạng đa dạng.

Vòng đời của ruồi trâu

Ruồi trâu trải qua bốn giai đoạn chính trong vòng đời: Trứng, ấu trùng, nhộng và trưởng thành.

Giai đoạn trứng

Ruồi trâu cái đẻ trứng thành cụm trên các bề mặt ẩm ướt, chẳng hạn như lá cây, cành cây hoặc trong đất.Trứng ruồi trâu nhỏ, hình bầu dục và có màu trắng hoặc nâu nhạt.Trứng nở sau 1-2 ngày trong điều kiện ấm áp và ẩm ướt.

Giai đoạn ấu trùng

Ấu trùng ruồi trâu, còn được gọi là ấu trùng, có thân hình mập mạp, màu trắng hoặc nâu nhạt.Ấu trùng có đầu nhỏ với miệng nhọn để hút thức ăn.Ấu trùng ruồi trâu ăn nhiều loại thức ăn khác nhau, bao gồm cả phân động vật, xác chết và các vật liệu hữu cơ thối rữa.Ấu trùng trải qua 3 giai đoạn lột xác trước khi phát triển thành nhộng.Giai đoạn ấu trùng có thể kéo dài từ 2-3 tuần đến vài tháng, tùy thuộc vào điều kiện môi trường.

Giai đoạn nhộng

Khi ấu trùng ruồi trâu đã trưởng thành đầy đủ, nó sẽ chui xuống đất hoặc tìm một nơi ẩn náu khác để tạo nhộng.Nhộng ruồi trâu có hình bầu dục, màu nâu hoặc đen.Giai đoạn nhộng kéo dài từ 1-2 tuần.

Giai đoạn trưởng thành

Khi ruồi trâu trưởng thành đã phát triển đầy đủ, nó sẽ chui ra khỏi nhộng và bay đi.Ruồi trâu trưởng thành có thể sống từ 1-2 tháng.Ruồi trâu trưởng thành đẻ trứng và bắt đầu vòng đời mới.

Nguyên nhân gây ra ruồi trâu

Ruồi trâu xuất hiện do nhiều yếu tố tác động, bao gồm.

Môi trường sống

Môi trường ẩm ướt:Ruồi trâu ưa thích môi trường ẩm ướt, nhiều nước đọng. Do đó, những nơi có nhiều ao hồ, sông suối, đầm lầy, ruộng nước… thường có nhiều ruồi trâu sinh sống.

Nhiệt độ:Ruồi trâu phát triển tốt nhất ở điều kiện khí hậu nóng ẩm. Do đó, ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới, ruồi trâu thường xuất hiện nhiều hơn.

Thức ăn:Ruồi trâu ấu trùng ăn nhiều loại thức ăn khác nhau, bao gồm cả phân động vật, xác chết và các vật liệu hữu cơ thối rữa. Do đó, những nơi có nhiều rác thải, phân động vật, xác chết… thường có nhiều ruồi trâu sinh sản.

Hoạt động của con người

Nuôi gia súc:Ruồi trâu đực và cái đều hút máu của động vật có vú, bao gồm cả gia súc, ngựa, chó, mèo và con người. Do đó, hoạt động chăn nuôi gia súc tạo điều kiện thuận lợi cho ruồi trâu sinh sản và phát triển.

Khai thác rừng:Khi con người khai thác rừng, họ phá hủy môi trường sống tự nhiên của các loài động vật ăn thịt ruồi trâu, dẫn đến sự gia tăng số lượng ruồi trâu.

Sử dụng thuốc trừ sâu:Việc sử dụng bừa bãi thuốc trừ sâu có thể tiêu diệt các loài côn trùng ăn thịt ruồi trâu, dẫn đến sự gia tăng số lượng ruồi trâu.

Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể góp phần gây ra ruồi trâu, bao gồm:

• Thay đổi khí hậu:Biến đổi khí hậu có thể dẫn đến thay đổi nhiệt độ và lượng mưa, tạo điều kiện thuận lợi cho ruồi trâu sinh sản và phát triển.
• Giao thông vận tải:Giao thông vận tải quốc tế có thể giúp ruồi trâu di chuyển đến những khu vực mới.

Tác hại của ruồi trâu

Ruồi trâu là một loại côn trùng gây hại có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của con người và động vật theo nhiều cách.

Đối với con người

Vết cắn đau đớn:Vết cắn của ruồi trâu cái có thể rất đau và gây ngứa, sưng đỏ. Vết cắn có thể dẫn đến các phản ứng dị ứng ở một số người.

Truyền bệnh:Ruồi trâu có thể truyền một số bệnh cho người, bao gồm:

Bệnh than:Bệnh than là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra, có thể lây truyền qua vết cắn của ruồi trâu bị nhiễm bệnh. Bệnh than có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng, bao gồm sốt, ớn lạnh, đau cơ và khó thở.

Bệnh triệt:Bệnh triệt là một bệnh nhiễm trùng do virus gây ra, có thể lây truyền qua vết cắn của ruồi trâu bị nhiễm bệnh. Bệnh triệt có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng, bao gồm sốt, nhức đầu, đau cơ và phát ban.

Bệnh sốt rét ngựa:Bệnh sốt rét ngựa là một bệnh nhiễm trùng do virus gây ra, có thể lây truyền qua vết cắn của ruồi trâu bị nhiễm bệnh. Bệnh sốt rét ngựa có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng, bao gồm sốt, nhức đầu, đau cơ và co giật.

Giảm chất lượng cuộc sống:Ruồi trâu có thể gây phiền toái cho con người, đặc biệt là khi chúng hoạt động vào ban ngày. Việc bị ruồi trâu quấy rầy có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ, công việc và chất lượng cuộc sống nói chung.

Đối với động vật

Giảm năng suất:Ruồi trâu có thể làm phiền gia súc và ngựa, dẫn đến giảm năng suất sữa và thịt.

Truyền bệnh:Ruồi trâu có thể truyền một số bệnh cho động vật, bao gồm:

Bệnh than:Bệnh than là một bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra, có thể lây truyền qua vết cắn của ruồi trâu bị nhiễm bệnh. Bệnh than có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng ở động vật, bao gồm sốt, ớn lạnh, chán ăn và suy nhược.

Bệnh triệt:Bệnh triệt là một bệnh nhiễm trùng do virus gây ra, có thể lây truyền qua vết cắn của ruồi trâu bị nhiễm bệnh. Bệnh triệt có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng ở động vật, bao gồm sốt, tiêu chảy, sụt cân và chết.

Bệnh sốt rét ngựa:Bệnh sốt rét ngựa là một bệnh nhiễm trùng do virus gây ra, có thể lây truyền qua vết cắn của ruồi trâu bị nhiễm bệnh. Bệnh sốt rét ngựa có thể gây ra các triệu chứng nghiêm trọng ở động vật, bao gồm sốt, nhức đầu, co giật và chết.

Gây tổn thương da:Ấu trùng ruồi trâu có thể ký sinh dưới da của động vật, gây ra các tổn thương da và các vấn đề sức khỏe khác.

Ngoài ra, ruồi trâu còn có thể gây ra một số tác hại khác, bao gồm:

• Làm bẩn thức ăn:Ruồi trâu có thể làm bẩn thức ăn của con người và động vật bằng cách đi lại trên đó và để lại phân.
• Truyền ký sinh trùng:Ruồi trâu có thể truyền một số loại ký sinh trùng cho con người và động vật, chẳng hạn như giun sán.

Cách tiêu diệt ruồi trâu

Dưới đây là một số cách tiêu diệt ruồi trâu.

Sử dụng thuốc 

Nên sử dụng các loại thuốc diệt côn trùng có hiệu quả cao đối với ruồi trâu, chẳng hạn như thuốc diệt côn trùng có chứa hoạt chất permethrin, cypermethrin, deltamethrin, hoặc chlorpyrifos.Nên chọn các loại thuốc diệt côn trùng dạng xịt hoặc phun sương để dễ dàng tiêu diệt ruồi trâu.Nên mua thuốc diệt côn trùng tại các cửa hàng uy tín để đảm bảo chất lượng và an toàn.

Cách sử dụng

Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi sử dụng thuốc diệt côn trùng.Sử dụng thuốc diệt côn trùng trong khu vực có nhiều ruồi trâu, chẳng hạn như chuồng trại, nhà kho, hoặc khu vực ngoài trời.Phun thuốc diệt côn trùng vào các khu vực ẩn náu của ruồi trâu, chẳng hạn như gầm bàn ghế, khe hở, hoặc các góc tối.Tuân thủ các biện pháp an toàn khi sử dụng thuốc diệt côn trùng, chẳng hạn như đeo khẩu trang, găng tay và kính bảo hộ.Rửa tay sạch sau khi sử dụng thuốc diệt côn trùng.

Dùng bẫy ruồi trâu

Loại bẫy

Có nhiều loại bẫy ruồi trâu khác nhau trên thị trường, mỗi loại có ưu và nhược điểm riêng.

• Bẫy keo: Bẫy keo là loại bẫy ruồi trâu phổ biến nhất, sử dụng keo dính để thu hút và bẫy ruồi trâu. Bẫy keo có hiệu quả cao nhưng cần được thay thế thường xuyên.
• Bẫy ánh sáng: Bẫy ánh sáng sử dụng ánh sáng để thu hút ruồi trâu, sau đó ruồi trâu sẽ bị dính vào keo hoặc rơi vào lưới. Bẫy ánh sáng có hiệu quả cao nhưng cần được sử dụng trong môi trường tối.
• Bẫy pheromone: Bẫy pheromone sử dụng pheromone, là hóa chất do ruồi trâu tiết ra để thu hút con đực, để thu hút ruồi trâu vào bẫy. Bẫy pheromone có hiệu quả cao nhưng chỉ thu hút ruồi trâu đực.

Cách sử dụng

Đặt bẫy ruồi trâu ở nơi có nhiều ruồi trâu, chẳng hạn như chuồng trại, nhà kho, hoặc khu vực ngoài trời.Thay bẫy keo hoặc bẫy pheromone thường xuyên, theo hướng dẫn của nhà sản xuất.Vệ sinh bẫy ánh sáng thường xuyên để loại bỏ ruồi trâu đã bị bẫy.

Diệt ấu trùng ruồi trâu

Rắc vôi bột:Vôi bột có thể giúp tiêu diệt ấu trùng ruồi trâu bằng cách làm khô môi trường sống của chúng. Rắc vôi bột vào chuồng trại, nhà kho, hoặc khu vực ngoài trời nơi có nhiều ruồi trâu.

Phun thuốc diệt côn trùng:Có thể sử dụng thuốc diệt côn trùng để tiêu diệt ấu trùng ruồi trâu. Tuy nhiên, cần sử dụng các loại thuốc diệt côn trùng an toàn cho môi trường.

Sử dụng các chế phẩm sinh học:Có một số chế phẩm sinh học có thể giúp tiêu diệt ấu trùng ruồi trâu, chẳng hạn như vi khuẩn Bacillus thuringiensis (Bt). Bt có thể được sử dụng dưới dạng bột hoặc dung dịch để phun vào chuồng trại, nhà kho, hoặc khu vực ngoài trời.

Cách phòng ngừa ruồi trâu

Dưới đây là một số cách phòng ngừa ruồi trâu hiệu quả.

Loại bỏ nơi sinh sản

Kiểm soát rác thải:Thu dọn rác thải thường xuyên, đặc biệt là rác thải hữu cơ như thức ăn thừa, phân động vật, xác chết…

Loại bỏ nước đọng:Loại bỏ các nguồn nước đọng, chẳng hạn như nước trong xô, chậu, thùng, hoặc các hố nước tù đọng.

Vệ sinh chuồng trại:Vệ sinh chuồng trại chăn nuôi thường xuyên để hạn chế thức ăn cho ruồi trâu ấu trùng.

Quản lý phân bón:Sử dụng phân bón hợp lý, tránh bón phân quá nhiều hoặc quá muộn, tạo điều kiện cho ruồi trâu sinh sản.

Bảo vệ bản thân và gia súc

Sử dụng lưới chống côn trùng:Lắp đặt lưới chống côn trùng trên cửa sổ, cửa ra vào và các khe hở để ngăn ruồi trâu vào nhà.

Mặc quần áo dài tay:Mặc quần áo dài tay, đặc biệt là khi đi ra ngoài trời, để hạn chế da tiếp xúc với ruồi trâu.

Sử dụng thuốc chống côn trùng:Sử dụng thuốc chống côn trùng an toàn cho da để xua đuổi ruồi trâu.

Nuôi các loài động vật ăn thịt ruồi trâu:Nuôi các loài động vật ăn thịt ruồi trâu, chẳng hạn như gà, vịt, chim… để kiểm soát số lượng ruồi trâu.

Tăng cường vệ sinh môi trường

Giữ nhà cửa sạch sẽ:Vệ sinh nhà cửa thường xuyên, loại bỏ thức ăn thừa, rác thải và các vật dụng bẩn bẩn.

Trồng cây đuổi ruồi trâu:Trồng một số loại cây có thể giúp đuổi ruồi trâu, chẳng hạn như cây sả, cây húng lủi, cây tía tô…

Sử dụng tinh dầu đuổi ruồi trâu:Một số loại tinh dầu, chẳng hạn như tinh dầu sả, tinh dầu bạc hà, tinh dầu khuynh diệp… có thể giúp xua đuổi ruồi trâu.

Ruồi trâu là một loại côn trùng nguy hiểm, gây hại cho đàn gia súc. Tuy nhiên, bạn hoàn toàn có thể tiêu diệt ruồi trâu hiệu quả bằng cách áp dụng các biện pháp phù hợp. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích để bảo vệ đàn gia súc của bạn và đảm bảo năng suất chăn nuôi.

---

---