Triệu chứng bệnh nấm phổi gia cầm và cách điều trị
Bệnh nấm phổi gia cầm là một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của gia cầm và hiệu quả chăn nuôi. Việc hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng, và cách phòng ngừa bệnh nấm phổi là vô cùng quan trọng để bảo vệ đàn gia cầm khỏi những tổn thất nghiêm trọng.
Bệnh nấm phổi da cầm là gì?
Bệnh nấm phổi gia cầm, hay còn gọi là Avium Aspergillosis, là một căn bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng ảnh hưởng đến nhiều loài gia cầm và chim. Bệnh này được gây ra bởi nấm Aspergillus và đặc trưng bởi sự phát triển của các khối u nấm màu vàng xám bên trong phổi và túi khí của gia cầm, gây ra những rối loạn nghiêm trọng trong hệ thống hô hấp.
Các khối u nấm này có thể làm tắc nghẽn đường thở, dẫn đến khó khăn trong hô hấp và tỷ lệ tử vong cao ở gia cầm bị nhiễm bệnh. Trong số các loài gia cầm, vịt và ngỗng là những đối tượng dễ bị nhiễm bệnh nấm phổi nhất, do hệ thống hô hấp của chúng nhạy cảm hơn với các bào tử nấm.
Bệnh nấm phổi da cầm là gì?
Gà tây cũng có nguy cơ mắc bệnh, mặc dù tỷ lệ nhiễm bệnh không cao bằng vịt và ngỗng. Gà và gà sao ít bị ảnh hưởng hơn, nhưng không hoàn toàn miễn nhiễm với bệnh này. Bệnh nấm phổi gia cầm có thể tấn công gia cầm ở mọi lứa tuổi, nhưng đặc biệt nguy hiểm đối với gia cầm non từ 1 đến 3 tuần tuổi, khi hệ thống miễn dịch của chúng chưa phát triển hoàn toàn, khiến chúng dễ bị nhiễm bệnh hơn.
Ở gia cầm trưởng thành, bệnh thường diễn biến dưới dạng mãn tính, gây ra các vấn đề hô hấp kéo dài và có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe tổng quát của chúng. Lần đầu tiên bệnh nấm phổi gia cầm được phát hiện tại Đức vào năm 1815. Kể từ đó, bệnh đã lan rộng ra khắp nơi trên thế giới và hiện nay có mặt ở hầu hết các khu vực, trở thành một mối đe dọa lớn đối với ngành chăn nuôi gia cầm toàn cầu.
Nguyên nhân gây bệnh nấm phổi ở gà
Bệnh nấm phổi ở gà, được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1815 tại Đức, đã lan rộng ra toàn thế giới và trở thành một mối đe dọa lớn đối với ngành chăn nuôi gia cầm. Nguyên nhân chủ yếu của bệnh là do gia cầm hít phải bào tử nấm Aspergillus có trong môi trường chăn nuôi.
Những bào tử này có thể tồn tại trong không khí, máy ấp trứng, máy nở, và cả trong chất độn chuồng, tạo ra một môi trường dễ dàng cho bệnh phát triển. Khi bào tử nấm xâm nhập vào đường hô hấp của gà, chúng nhanh chóng phát triển thành các ổ nấm, tạo ra những hạt màu trắng xám hoặc màu vàng tại phổi hoặc trong các túi khí.
Nguyên nhân gây bệnh nấm phổi ở gà
Các ổ nấm này gây tổn thương mô phổi và đường hô hấp, làm suy giảm chức năng hô hấp của gà. Ngoài ra, nấm còn tiết ra các độc tố, gây nhiễm độc huyết, dẫn đến nhiễm độc toàn thân, khiến gia cầm yếu dần và có thể tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Bệnh nấm phổi thường nặng hơn ở gia cầm được nuôi nhốt trong các trang trại chăn nuôi tập trung, nơi điều kiện không khí và môi trường có thể trở nên ô nhiễm và ẩm ướt, tạo điều kiện lý tưởng cho nấm phát triển.
Ngược lại, các gia cầm được nuôi theo phương pháp chăn thả tự do có nguy cơ mắc bệnh thấp hơn do tiếp xúc với môi trường thoáng khí và ít bào tử nấm hơn. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc duy trì vệ sinh chuồng trại và kiểm soát môi trường nuôi dưỡng để ngăn ngừa sự phát triển và lây lan của bệnh nấm phổi.
Triệu chứng bệnh nấm phổi ở gà
Gà mắc bệnh nấm phổi thường biểu hiện các triệu chứng rõ ràng và điển hình liên quan đến hệ hô hấp và sức khỏe tổng quát. Dưới đây là các dấu hiệu thường gặp ở gà bị nhiễm nấm phổi:
Khó thở và thở hổn hển
Một trong những triệu chứng nổi bật nhất là gà gặp khó khăn khi thở, thường phải vươn dài đầu và há mồm để thở. Mặc dù có dấu hiệu khó thở, gà không phát ra tiếng khò khè hay chảy nước mũi như trong một số bệnh hô hấp khác. Điều này có thể khiến người chăn nuôi nhầm lẫn với các vấn đề hô hấp khác nhưng không có triệu chứng điển hình như nấm phổi.
Suy giảm sức khỏe tổng thể
Gà bị nhiễm bệnh nấm phổi thường trở nên mệt mỏi, ăn uống kém, và chậm lớn. Gà có biểu hiện gầy yếu, chân khô, và trạng thái lờ đờ, thiếu sức sống. Gà con nhiễm bệnh có thể trở nên yếu đuối, thường ngủ lịm và có các biểu hiện thần kinh bất thường, cho thấy hệ thần kinh cũng bị ảnh hưởng bởi nhiễm trùng nấm.
Triệu chứng bệnh nấm phổi ở gà
Tỷ lệ tử vong cao trong đàn non
Trong môi trường chăn nuôi tập trung, bệnh nấm phổi có thể lây lan nhanh chóng, đặc biệt ở gia cầm non từ 1 đến 2 tuần tuổi. Bệnh thường bùng phát đồng loạt, dẫn đến tỷ lệ chết cao, và nhiều con có thể chết nhanh chóng chỉ trong vòng 1-2 ngày sau khi xuất hiện triệu chứng.
Thể mãn tính ở gia cầm trưởng thành
Ở gia cầm trưởng thành, bệnh nấm phổi thường phát triển ở dạng mãn tính. Triệu chứng chủ yếu là viêm đường hô hấp kéo dài, làm gà suy giảm dần dần. Gia cầm bị bệnh mãn tính thường gầy rạc, mất sức và cuối cùng có thể chết do suy kiệt và suy hô hấp.
Viêm kết mạc và tổn thương mắt
Bệnh cũng có thể gây viêm kết mạc ở một hoặc cả hai mắt, khiến mắt sưng phồng và chảy nước mắt. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này sẽ nặng dần lên, dẫn đến mù lòa. Gà bị viêm mắt thường mất khả năng ăn uống do khó nhìn thấy, dẫn đến gầy yếu và có thể chết vì kiệt sức.
Những triệu chứng này nhấn mạnh sự nghiêm trọng của bệnh nấm phổi ở gà và tầm quan trọng của việc phát hiện sớm và thực hiện các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát hiệu quả để bảo vệ đàn gia cầm khỏi những hậu quả nguy hiểm.
Cách điều trị bệnh nấm phổi ở gà
Việc điều trị bệnh nấm phổi ở gà cần kết hợp giữa vệ sinh chuồng trại, sử dụng thuốc diệt nấm và chăm sóc đặc biệt để giúp gia cầm phục hồi sức khỏe. Dưới đây là các bước cụ thể để điều trị bệnh:
Vệ sinh chuồng trại và thay chất độn chuồng
Đầu tiên, cần thực hiện vệ sinh kỹ lưỡng khu vực chuồng trại. Thay toàn bộ chất độn chuồng cũ bằng chất độn mới đã được xử lý bằng thuốc diệt nấm để loại bỏ mầm bệnh còn sót lại. Tiến hành phun dung dịch CuSO4 lên nền, tường chuồng, và ngâm máng ăn, máng uống cùng các dụng cụ chăn nuôi khác để tiêu diệt nấm và vi khuẩn.
Phun thuốc sát trùng định kỳ
Sử dụng các dung dịch sát trùng như G-OMNICIDE (pha với tỉ lệ 2-3 ml thuốc/1 lít nước) hoặc G-ALDEKOL DES FF (pha với tỉ lệ 15 ml thuốc/1 lít nước) để phun khử trùng toàn bộ khu vực chuồng trại mỗi ngày một lần. Điều này giúp giảm thiểu sự lây lan của bào tử nấm và giữ môi trường chăn nuôi sạch sẽ.
Cách điều trị bệnh nấm phổi ở gà
Bổ sung thuốc và dinh dưỡng qua nước uống và thức ăn
Buổi sáng: Cho gà uống nước hoặc thức ăn đã pha thêm thuốc đặc trị nấm phổi như “NẤM PHỔI, NẤM DIỀU CAO CẤP” với liều lượng 1g/8kg thể trọng gà. Đây là bước quan trọng để tiêu diệt nấm trực tiếp trong cơ thể gà.
Buổi trưa: Pha hỗn hợp bao gồm 1g “ĐIỆN GIẢI THẢO DƯỢC GLUCO K+C”, 2ml “BỔ GAN THẬN”, và 1g “MEN CHỊU KHÁNG SINH” vào mỗi lít nước uống. Hỗn hợp này giúp bổ sung chất điện giải, hỗ trợ gan thận và duy trì vi sinh đường ruột của gà, tăng cường sức khỏe tổng quát.
Buổi chiều: Cho gà uống các loại kháng sinh như “GENTADOX 150” với liều lượng 1g/5-10kg thể trọng hoặc “TIALOR” với liều lượng 1g/5-7kg thể trọng hoặc “FDB 20S” pha 1g/2 lít nước để ngăn ngừa nhiễm khuẩn thứ phát và hỗ trợ điều trị nấm phổi.
Áp dụng các biện pháp trên liên tục trong 3 đến 5 ngày để đảm bảo hiệu quả điều trị và giúp đàn gà hồi phục nhanh chóng.
Việc kết hợp các biện pháp vệ sinh chuồng trại, sử dụng thuốc diệt nấm và bổ sung dinh dưỡng sẽ giúp kiểm soát bệnh nấm phổi hiệu quả và bảo vệ sức khỏe của đàn gia cầm.
Phòng bệnh nấm phổi ở gà
Để phòng ngừa bệnh nấm phổi ở gà hiệu quả, cần thực hiện các biện pháp vệ sinh và chăm sóc chuồng trại một cách chặt chẽ, đồng thời tăng cường sức đề kháng cho gia cầm. Dưới đây là các biện pháp cụ thể để phòng bệnh nấm phổi:
Phun sát trùng chuồng trại định kỳ
Tiến hành phun sát trùng chuồng trại từ 1-2 lần mỗi tuần bằng dung dịch POVIDINE-10% CAO CẤP với liều lượng 10ml pha với 3 lít nước. Việc này giúp tiêu diệt các mầm bệnh và bào tử nấm có thể tồn tại trong môi trường chuồng trại, ngăn chặn sự phát triển của nấm mốc.
Bên cạnh đó, cần đảm bảo chuồng trại luôn thoáng mát, khô ráo và không ẩm ướt, tránh tạo điều kiện cho nấm mốc phát triển. Đảm bảo thức ăn và nước uống cho gà luôn sạch sẽ và được bảo quản tốt để tránh nhiễm bào tử nấm.
Phòng bệnh nấm phổi ở gà
Tăng cường sức đề kháng cho gà
Để giúp gà có sức khỏe tốt và khả năng chống chọi với bệnh tật, cần bổ sung các chất dinh dưỡng và vitamin hàng ngày. Cụ thể, pha 2g “GLUCO K-C THẢO DƯỢC” cùng với 2ml “BỔ GAN THẬN” và 1ml “G-POLYACID” vào mỗi lít nước uống cho gà. Hỗn hợp này giúp tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ gan và thận, và cung cấp các chất điện giải cần thiết để duy trì sức khỏe của gà.
Sử dụng thuốc phòng ngừa nấm phổi
Ngoài các biện pháp trên, có thể sử dụng các sản phẩm như “NẤM PHỔI, NẤM DIỀU CAO CẤP” với liều lượng 1g cho mỗi 10kg thể trọng gà, sử dụng liên tục trong 3-5 ngày để phòng ngừa bệnh nấm phổi. Thuốc này giúp tiêu diệt bào tử nấm trước khi chúng có cơ hội gây bệnh trong cơ thể gà.
Việc kết hợp giữa vệ sinh chuồng trại, bổ sung dinh dưỡng, và sử dụng thuốc phòng ngừa sẽ giúp ngăn chặn bệnh nấm phổi hiệu quả, bảo vệ sức khỏe của đàn gà và đảm bảo năng suất chăn nuôi cao.
Bệnh nấm phổi gia cầm là một mối đe dọa lớn đối với ngành chăn nuôi do khả năng lây lan nhanh và tác động nghiêm trọng đến sức khỏe của gia cầm. Tuy nhiên, với những biện pháp phòng ngừa và quản lý chuồng trại đúng cách, người chăn nuôi có thể hạn chế được sự phát triển của nấm và bảo vệ đàn gia cầm của mình.